Dịp Tết vừa qua, mình nhận được 6 khoản lì xì Tiền Hạnh Phúc, Tiền May Mắn gửi đến tài khoản. Mùng 2 thì nhận toàn các số 2, mùng 5 thì nhận toàn số 5, mùng 6 thì nhận toàn số 6... gửi đến các quỹ Niềm vui, trồng cây hay đơn thuần là tặng team Nam Phương. Điều ngạc nhiên thú vị là 4/6 khoản được gửi đến không hề có tên tuổi. Mình hỏi loanh quanh trong nhóm thành viên Bộ lạc Thân Khoẻ Tâm An cũng chưa thấy ai nhận - dù mình khá chắc chắn ít nhất 2 người gửi đến từ nhóm này. Khuyết danh, nhưng có đầy lòng biết ơn trong các cú pháp tin nhắn. Và bản thân mình cũng thấy mình ngập chìm trong hạnh phúc và biết ơn khi nhận được những đồng tiền này.
Ngày trước, mình từng cảm thấy tội lỗi khi được thừa hưởng nhiều may mắn và hạnh phúc trong cuộc sống. Đến mức 3 năm đầu tiên khi làm Health Coach, mỗi khi nhận được các bức email hay tin nhắn tri ân dài dằng dặc là mình chỉ dám...đọc lướt. Nằm sâu đâu đó trong tâm thức còn tự nhủ: “Có gì đâu mà! Mình hình như không tốt đến thế!”. Rồi ngay sau đó là: “Mình phải làm gì tiếp theo để có thể tốt hơn nữa?”
Sau khi thực hành thiền và các cách thức quan sát nội tâm khác, mình dần dà gỡ được cái kẹt này và cho phép mình thực sự thụ hưởng được các món quà người khác trao đến. Sau này, mình mới biết rằng không chỉ có mình có cảm giác không-xứng-đáng này. Dù không phải ai cũng cảm thấy thế, nhưng nhiều người da trắng ở các cường quốc kinh tế cũng cảm thấy có lỗi với phần còn lại của thế giới.
Đây là một câu chuyện tiêu biểu: Kristina - một người từng làm cho Cao Uỷ Liên Hợp Quốc về Người tị nạn (UNHCR) đã phải chứng kiến rất nhiều nỗi thống khổ của người tị nạn châu Á. Cảm giác mình quá may mắn đi kèm tội lỗi, và cô đã trình bày gánh nặng nội tâm này khi có dịp gặp Đức Đạt Lai Lạt Ma. Cô đã hỏi Ngài rằng: “Làm sao chúng ta có thể hạnh phúc trong khi vẫn phải chứng kiến những nỗi thống khổ và thảm kịch xảy ra hàng ngày?”
Đức Đạt Lai Lạt Ma hỏi lại: “Nhưng con có thể giúp ai nếu con bất hạnh?”
Đúng vậy, mình nhớ rằng mỗi khi bản thân cảm thấy đang lâm cảnh bất hạnh, chỉ riêng việc không trở thành gánh nặng, lây lan tiêu cực cho người khác đã đủ khó rồi. Còn khi cho phép bản thân đón nhận những may mắn và hạnh phúc đang có, mình có khả năng lây lan những cảm xúc tích cực chỉ bằng sự có mặt!
Đó là chưa kể, những điều tưởng như "may mắn" thường là hoa trái mà ta gặt được từ những hạt lành đã gieo từ trước. Ai cũng đã từng gieo hạt lành dù ít hay nhiều, nên ai cũng đang xứng đáng với bất cứ điều may mắn nào mà họ đang có.
Bây giờ mình đã học được nhiều cách tiếp cận hiệu quả hơn khi nhận được những điều may mắn và đặc ân.
1/Nếu cảm thấy có phần "tội lỗi" khi vẫn còn xu hướng với sự kém may mắn của người khác: Mình sẽ nhắc nhở bản thân rằng đã có lúc mình cũng "kém may mắn" hơn bao người, nhưng chính những lúc đó đã cho mình những bài học có ý nghĩa và động lực vươn lên mạnh mẽ hơn. Như ở trường Đại học cũ, mình xuất thân trong nhóm các gia đình kém điều kiện nhất nên vì thế mình luôn trong nhóm những đứa cố gắng nhất. Mình cũng từng là một đứa "yếu bẩm sinh", từ nhỏ bữa cơm đi kèm bữa thuốc. Nhưng chính vì vậy mình đã tiếp cận các cách thức nâng cao sức khoẻ sớm hơn hầu hết bạn bè đồng trang lứa. Nghĩ như vậy, là mình vừa buông được cảm giác tội lỗi vừa cầu chúc cho những người kia sớm nhận ra được bài học riêng và trau dồi thêm nghị lực.
2/Cho phép mình thực sự tận hưởng những may mắn đó VÀ cả cảm giác biết ơn có trong lòng: Thay vì trải nghiệm kiểu lướt như trước đây, bây giờ mình sẽ cho mình chầm chậm nhấm nháp tất cả sự hạnh phúc và ngọt ngào đứa đến cho chính mình. Như chiều nay, mình đã ngồi trên bậu cửa sổ và nhìn khắp chung quanh căn phòng. Dù đã biết xuất xứ của từng món đồ riêng lẻ từ trước, mình vẫn không hết ngạc nhiên khi nhận ra tổng thể cả căn phòng là một tập hợp quà tặng và ân sủng. Từ cái lọ thuỷ tinh cho đến chuông & bức tượng Phật; từ những cuốn sách, cuốn sổ cho đến câu Thư Pháp; từ cái thảm trải sàn, gối, mền, ghế, bàn, hộc đựng đồ cho đến những chiếc áo, chiếc khăn, túi xách...tất cả là do ai đó đã trao tặng! Mình phải hít thở thật sâu và chớp chớp mắt mấy lần vì cảm động quá. Sau đó, mình cho phép mình được nhâm nhi cảm giác đặc biệt này trong lòng: Cảm giác được ban ơn, và cảm giác mình-xứng-đáng...Nói sao nhỉ? Như cái lọ đang dần được rót ngập nước vậy! Rất mát mẻ, đầy đặn và trong sáng.
3/Lập kế hoạch Trao đi:
Mình cũng học được rằng mỗi khi một người thực sự biết thụ hưởng may mắn với lòng biết ơn, ngay lập tức bên trong họ sẽ khởi sinh thiện ý. Có thể là ý muốn trả ơn và đền đáp, san sẻ lại những gì đã có quá thừa, hoặc đơn thuần là “đáp đền tiếp nối” bằng cách lại lan toả sự hào phóng đến cho mọi người. Danh mục của những gì chúng ta có thể trao đi rất phong phú, không quá phụ thuộc vào hoàn cảnh kinh tế. Này nhé:
Thời gian
Sự hiện diện
Sự cảm thông, lắng nghe người khác
Lời nói và hành động mang tính khích lệ, động viên, truyền cảm hứng
Thông tin và nội dung hữu ích
Chuyên môn, kỹ năng
Các sản phẩm, dịch vụ
Kiến thức, sự am hiểu cuộc sống
Ý tưởng
Lời khuyên, góc nhìn riêng
Kinh nghiệm thực tiễn
Công lao động, giúp đỡ về thể chất
Đồ đạc
Tiền
Câu hỏi hay, tính phản biện
Các mối quan hệ, sự kết nối
Năng lượng
v.v...
Sau khi liệt kê, mình sẽ lên kế hoạch trao tặng với thời gian, địa điểm, cách thức cụ thể và sẽ đánh dấu vào lịch, ghi vào danh sách cần làm. Việc nào làm được thì sẽ làm ngay hoặc sắp xếp cho việc đó sớm được diễn ra trong vòng 24h. Nếu không thì sẽ không có điều gì xảy ra cả!
Một điều thú vị là với cảm giác biết ơn, bạn luôn có thể “sống lại" khi nhớ đến điều mà ai đó đã làm cho mình và mình đã làm cho ai đó. Các nhà nghiên cứu đã ghi nhận rằng về mặt sinh lý, bạn sẽ đón nhận các thay đổi về sóng não, nội tiết tố...không khác gì lần bạn sống trong trải nghiệm đó lần đầu. Nó làm gia tăng không chỉ sự mãn nguyện với cuộc sống, mà còn là “bí kíp" thành công và hạnh phúc, gia tăng tuổi thọ, cả sự hấp dẫn nữa!
Nhưng điều mình cho là hay nhất trong quá trình này vượt lên trên lợi ích cho 1 cá nhân. Đó là sự biết ơn, cảm giác mãn nguyện và hào phóng có tính lan toả rất cao! Trước đây mình từng ít khi nói về những gì đã trao hoặc được nhận vì sợ sẽ có ai đó nảy sinh tâm lý so sánh. Nhưng bây giờ mình nhận ra rằng miễn là không có mục đích khoe khoang hay động cơ hạn hẹp, khi để người khác biết và chứng kiến, họ sẽ có xu hướng làm điều tương tự cho nhau. Và ai trong vòng tròn trao-nhận đó cũng trở thành người được thụ hưởng.
Giống như mình là một ngọn nến được ai đó thắp lên. Mình không nên đứng một góc và xin lỗi những ngọn nến chưa được thắp. Cách này có hiệu quả gì đâu?
Thay vì vậy, nếu mình ghé đến và “chia lửa" cho các ngọn nến khác, ánh sáng của mình không tắt hay yếu đi. Ngược lại, ánh sáng sẽ được nhân lên, nhân lên nữa...do các ngọn nến kia sẽ có khả năng đi chia lại món quà đã nhận y như mình vậy. Và không có giới hạn nào cho vùng sáng chúng ta có thể cùng thắp lên cho nhau!
Comments