Chuyện trà Cầu Đất - trải nghiệm thú vị từ thức uống 4000 năm
Nhân dịp được tới thăm không gian trà Cầu Đất, Team Nam Phương đã có một trải nghiệm vô cùng đáng nhớ. Và buổi gặp gỡ đó đã để lại rất nhiều câu chuyện và khám phá thú vị về trà - thức uống từ hơn 4000 năm mà giờ đây mới được cảm nhận một cách giản dị và sâu sắc. Được truyền cảm hứng từ những chia sẻ của hai nghệ nhân làm trà, chúng mình đã khám phá thêm rất nhiều thú vị về lịch sử của trà, tinh túy từ cây trà mà bàn tay và trí tuệ con người có thể làm ra. Những điều này có một mối liên hệ sâu sắc tới chính những giai đoạn của đời sống con người, không chỉ dừng lại ở những hình thái thưởng thức thanh nhã, nghệ thuật mà thông thường chúng ta hay được thấy. Không gian trải nghiệm trà tại A Nhà Homestay là một dự án được anh chị chủ ấp ủ từ rất lâu. Từng đi học về trà, tham quan và thưởng trà ở rất nhiều nơi, họ mong muốn đưa được những nét tinh túy của trà vào đời sống như một cách để nuôi dưỡng tâm hồn. Không chỉ dừng lại ở đó, việc thấu hiểu và tận dụng đặc trưng quý giá của những gốc trà cổ thụ ngay tại địa phương cũng là nỗi niềm mong mỏi thường trực. Thời tiết lý tưởng nhất là trong một ngày đi qua đủ 4 mùa: xuân/sáng - hạ/trưa - thu/chiều - đông/tối. Và với khí hậu như vậy, nơi đây đã tạo nên những phẩm trà chất lượng bậc nhất, đậm nét riêng mà ít nơi đâu có được. Cuối cùng, vào tháng 10/2024, với sự kết hợp của 2 nghệ nhân làm trà lâu năm, A Nhà đã chính thức mở ra không gian trà thủ công đậm nét Việt đầu tiên tại Đà Lạt, Lâm Đồng . Khác với các không gian trà tại cùng khu vực với lối nghệ thuật sắp đặt ấn tượng để thực khách thưởng trà, không gian trà tại A Nhà lại mang đậm tinh thần trà từ đồi nương tới tách trà thưởng thức (From farm to cup). Cầu Đất trước đây là nơi mà thực dân Pháp từng mở đồn điền trà - hay với tên gọi là Sở Trà Cầu Đất - sở trà đầu tiên ở khu vực Đông Nam Á, ra đời năm 1927. Cầu Đất cũng là nơi có thổ nhưỡng và khí hậu phù hợp với cây trà cổ thụ. Thời tiết lý tưởng nhất là trong một ngày đi qua đủ 4 mùa: xuân/sáng - hạ/trưa - thu/chiều - đông/tối. Và với khí hậu như vậy, nơi đây đã tạo nên những phẩm trà chất lượng bậc nhất, đậm nét riêng mà ít nơi đâu có được. Chuyện trà ít ai biết tới, qua lời kể của những nghệ nhân Bạn có bao giờ thắc mắc tên của các loại trà từ đâu mà có? Có phải từ giống trà, từ hương sắc của trà, màu nước trà, hay hình dáng lá trà…? Bạn có biết: dưới mỗi cái tên mỹ miều là một câu chuyện, một dụng ý thú vị trong đời sống khiến mỗi ngụm trà khi đi vào cơ thể như mang một cảm nhận khó quên? Bạn có biết: ngoài búp trà, lá trà thì rất nhiều các bộ phận khác cũng có thể làm được phẩm trà đặc trưng từ cuống trà, hoa trà, những lá trà già đã biến đổi về màu sắc, đã được bao phủ bởi địa y? Ngay cả phần lá bị rệp đỏ bám vào làm lá trà co lại tưởng chừng như cần vứt bỏ thì cũng có thể làm ra một loại trà đặc biệt được nữ hoàng Anh đặt cho một chiếc tên vô cùng mĩ miều sau khi bà thưởng thức: Đông Phương Mỹ Nhân? Bạn có biết: trà tại các vùng thổ nhưỡng khác nhau từ Bắc vào Nam, từ đồng bằng lên đồi núi chót vót thì tính chất thổ nhưỡng, khí hậu đi vào hương vị của cây trà như thế nào? Người nghệ nhân có những cách thức biến hóa ra sao để tôn lên vị ngon nhất của từng loại trà? Và tại sao trên thế giới, con người ta lại sáng tạo ra rất nhiều cách thức chế biến trà cầu kỳ đến vậy? Người thưởng trà có thể vận dụng tính chất âm dương - ngũ hành trong từng loại trà hợp dùng cho từng mùa, từng trạng thái sức khỏe, từng gu vị giác khi uống ra sao? Hiểu ra bản chất, nguồn gốc, tính chất của từng loại trà có thể giúp chúng ta hòa mình với món quà tuyệt vời của đất trời, đồng thời từ đó, những gì tinh túy tốt nhất của trà cũng đi vào nuôi dưỡng tâm hồn ta. Cây trà đặc sản - những trải nghiệm chỉ có tại Cầu Đất - Đà Lạt Thưởng trà chậm rãi là khi ta đón nhận ngũ hành trong tách trà hòa cùng với ngũ hành trong ta. Một cách tự nhiên, ta trở về với sự bền bỉ, vững chãi của đất, vươn mình sức sống như một chiếc cây, tỏa ra hương thơm và tinh túy vốn được trao tặng trong trái tim mình. Khám phá không gian đồi trà cổ thụ ở A Nhà, Cầu Đất; tìm hiểu cách thu hái từng loại trà, hít hà thương thơm của trà hòa cùng đất trời; Tận tay cảm nhận (tận tay làm trà), tận mắt quan sát các nghệ nhân chọn cách sao, ủ, làm trà phù hợp với từng loại trà thu hoạch được, hiểu được nguồn gốc của từng chiếc tên mỹ miều của trà…và hơn cả là đắm mình trong hương thơm của trà khi chúng được diệt men, được sao khô, được ủ ướp, được vần xoắn, được sấy trong lồng, được phơi đầy sương gió, dưới ánh trăng, dưới ánh nắng mặt trời, dưới đôi tay thư thái của nghệ nhân…và sau đó là những khoảnh khắc an nhiên thưởng thức chén trà trong tay tròn đầy. Cùng trò chuyện với những nghệ nhân làm trà thủ công, cảm nhận tình yêu của họ dành cho trà, cho nghề, cảm nhận những gì mà thiên nhiên nơi đây nuôi dưỡng họ, để họ có được cơ hội làm bạn với trà, giữ gìn được những tinh túy của trà mà các quy trình công nghiệp không thể thay thế. Để làm ra một ly trà trong tay, cây trà (mộc) mọc lên từ đất (thổ) có nước pha trà (thủy), có củi lửa khi sao (hỏa), chứa trong chảo kim loại theo từng độ nóng (kim), trà được phơi sương, gió, được tắm trăng và thấm đẫm ánh mặt trời. Thưởng trà chậm rãi là khi ta đón nhận ngũ hành trong tách trà hòa cùng với ngũ hành trong ta. Một cách tự nhiên, ta trở về với sự bền bỉ, vững chãi của đất, vươn mình sức sống như một chiếc cây, tỏa ra hương thơm và tinh túy vốn được trao tặng trong trái tim mình. Trải nghiệm văn hóa trà đã được đưa vào nội dung Retreat Alive (13 - 17/11/2024) - như một món quà quý giá, thơm thảo từ Cha Trời Mẹ Đất, một chất liệu khơi dậy sự sống hài hòa, sâu lắng trong mỗi người. Mời bạn cân nhắc tham dự Retreat, để tận hưởng một quãng dừng nghỉ đầy hạnh phúc, hòa hợp giữa Thiên Nhiên và khơi nguồn cho cảm hứng sống mới trong mùa Thu Đông này. FORM ĐĂNG KÝ : https://bit.ly/Alive_fb TƯ VẤN (ĐT/ZALO) : 0984.438.053 (Trang) Ưu đãi 500.000đ trước ngày 30/11
Cẩm nang ăn uống lành mạnh trong thời đại của chúng ta!
Bạn có thể click vào các đề mục bên dưới để trang được cuộn ngay xuống phần đó. Hoặc lướt dần theo chiều dọc. Một cách tiếp cận đơn giản Ăn cái gì? Hãy ăn những thứ tổ tiên chúng ta đã ăn Hữu cơ Nông sản bị ô nhiễm nhiều nhất và ít nhất Lựa chọn thực phẩm ảnh hưởng gì tới môi trường? Ăn khi nào? Thực phẩm theo mùa Thói quen ăn uống hàng ngày Ăn như thế nào? Mua đồ ăn trực tiếp trên xe Tầm quan trọng của việc nhai Bài tập Chợ nông sản địa phương Ăn uống chú tâm I. Một cách tiếp cận đơn giản Hầu hết mọi người không thực sự nhai thức ăn của họ. Trong thời hiện đại, chúng ta quan tâm tới cả chất lượng thực phẩm lẫn chất lượng của trải nghiệm ăn uống. Chỉ trong một vài thế hệ ngắn ngủi, loài người đã biến đổi hoàn toàn cả những gì chúng ta ăn, thời điểm và cách thức ăn. Thực phẩm trong siêu thị có chứa hóa chất, phụ gia và chất làm ngọt được gói trong bao bì với màu sắc tươi sáng và những lời mời chào hấp dẫn hấp dẫn. Nhãn mác thực phẩm đã trở nên mập mờ hơn, với các cụm từ như "làm ngọt nhẹ" hoặc "làm bằng ngũ cốc nguyên hạt" để đánh lạc hướng những người mua hàng đang tìm kiếm các lựa chọn lành mạnh. Chúng ta ăn những thứ này, cùng với khoai tây chiên, trong xe ô tô, trước màn hình tivi, hoặc trên bàn làm việc, dành rất ít suy nghĩ về chuyện thực phẩm của mình tới từ đâu và lựa chọn thực phẩm của mình tác động đến thế giới xung quanh như thế nào. Chúng ta ăn bằng tất cả các giác quan của mình, nhưng nhiều người chẳng bao giờ chịu dừng lại để thưởng thức hình dáng, mùi hương, âm thanh, kết cấu, hoặc thậm chí hương vị của món ăn. Hầu hết mọi người không thực sự nhai thức ăn của họ. Họ dành thời gian đến phòng khám để phàn nàn về cái dạ dày khó chịu, chứng táo bón và một loạt các rối loạn tiêu hóa khác mà không suy nghĩ tới vấn đề lớn hơn. Cách tiếp cận của Dinh dưỡng Tích hợp cho vấn đề này khá đơn giản: Ăn và tận hưởng các món ăn chất lượng cao . Để tâm tới những gì bạn đang ăn, thời điểm và cách thức bạn ăn nó. Bạn có thể ngạc nhiên khi phát hiện ra rằng, chỉ cần một vài điều chỉnh nhỏ, bạn có thể cải thiện đáng kể chất lượng cuộc sống của mình. Thức ăn tốt hơn thì sức khỏe tốt hơn. Đơn giản là vậy! II. Ăn cái gì? Hãy ăn những thứ tổ tiên chúng ta đã ăn Tôi nghĩ hầu hết mọi người sẽ đồng ý rằng bim bim thì không mọc trên cây! Suốt chiều dài lịch sử, con người đã ăn thức ăn về cơ bản là do thiên nhiên tạo ra. Mọi người ăn thực phẩm toàn phần, không chế biến công nghiệp bao gồm rau củ quả, ngũ cốc, đậu, gà, cá và những thực phẩm từ động vật khác. Một lượng nhỏ đường và mật ong hoặc một ít rượu bia trong chế độ ăn uống được cân bằng thông qua lao động thể chất thường xuyên, từ lúc mặt trời mọc đến lúc mặt trời lặn, với mọi thành viên trong gia đình. Họ không có ô tô, máy bay, tàu hỏa hay xe đạp để di chuyển. Cuộc sống đã từng rất năng động. Tổ tiên của chúng ta sẽ không thể nhận ra các loại thức ăn trong siêu thị ngày nay. Khoảng 100 năm trở lại đây, thực phẩm chế biến công nghiệp quy mô lớn đã trở thành tiêu chuẩn. Bánh mì và các loại bánh nướng khác đã từng được làm từ bột ngũ cốc nguyên hạt bây giờ được làm từ bột mì đã qua chế biến, tẩy trắng, nghèo dinh dưỡng hơn nhiều. Người tiêu dùng Mỹ đã phát triển sở thích đối với thực phẩm chế biến công nghiệp, như bánh ngọt, bánh quy, bánh quy giòn, khoai tây chiên và các loại thực phẩm khác hoàn toàn xa lạ với nguồn gốc của chúng. Tôi nghĩ hầu hết mọi người sẽ đồng ý rằng bim bim thì không mọc trên cây! Nhiều người không hề nhận ra rằng việc quá trình chế biến thực phẩm làm mất rất nhiều dinh dưỡng. Hãy nghĩ về sự khác biệt giữa bánh mì trắng và bánh mì nguyên cám. Cả hai đều làm từ lúa mì. Nhưng bánh mì nguyên cám sử dụng toàn bộ ngũ cốc, trong khi bánh mì trắng bị loại bỏ lớp cám và mầm hạt trong quá trình xay xát. Các nhà sản xuất loại bỏ các thành phần này để tạo ra loại bánh mì nhẹ, mềm hơn và kéo dài thời hạn sử dụng của nó. Đặc biệt, mầm hạt có chứa các loại dầu tự nhiên có thể làm bánh mì ôi thiu. Bánh mì Wonder Bread có thể nằm trên kệ tới khoảng 21 ngày trước khi mất độ ẩm và bị cứng, trong khi các tiệm bánh mì tươi thường chỉ bán sản phẩm trong vòng 24 giờ. Trước chứng nhạy cảm với gluten ngày càng gia tăng, một số chuyên gia đã suy đoán rằng nguyên nhân có thể liên quan tới quá trình xử lý. Nghiên cứu từ Hội đồng Ngũ cốc Nguyên hạt đã phát hiện ra rằng thực phẩm làm từ lúa mì ngày nay có hàm lượng gluten cao hơn, có thể là nguyên nhân gây gia tăng các vấn đề sức khỏe. Ngoài việc làm thất thoát hoặc cố tình loại bỏ chất dinh dưỡng thiết yếu, quá trình chế biến thực phẩm công nghiệp thường thêm chất tạo ngọt, màu sắc, hương liệu và chất bảo quản. Các nhà sản xuất hiện nay thêm đường vào mọi thứ, từ tương cà đến kem đánh răng. Quầy kệ siêu thị chứa đầy các loại thực phẩm đã qua chế biến công nghiệp sâu, bao gồm cả loại nước ngọt, các bịch đồ ăn vặt đóng gói, bữa tối đông lạnh, đồ tráng miệng đóng hộp và gia vị. Gần như tất cả các mặt hàng này đều chứa các thành phần nhân tạo, thay vì thực phẩm tươi sống. Đôi khi các nhà sản xuất cố gắng nhồi nhét lại chất dinh dưỡng vào thực phẩm bằng một quy trình gọi là làm giàu dinh dưỡng. Nhưng một phòng thí nghiệm không thể sản xuất lại tất cả các loại vitamin, khoáng chất, carotenoid và chất xơ mà nguồn thực vật ban đầu có sẵn. Một trái cà chua chứa hơn 10.000 loại hóa chất thực vật. Các nhà khoa học đã xác định hàng ngàn hóa chất thực vật có thể giúp tăng cường chức năng miễn dịch, ngăn ngừa tổn hại DNA hư hỏng, và bảo vệ tế bào khỏi tác hại của các chất độc hại có thể dẫn đến ung thư và bệnh tim. Khi bạn nhìn thấy từ "bổ sung dinh dưỡng" trên nhãn bánh mì, điều đó có nghĩa là họ đã tách những thứ tốt lành ra trong quá trình xử lý công nghiệp rồi lại cố gắng nhét một số trở lại ở bước cuối cùng. Quá trình tương tự cũng xảy ra với ngũ cốc tăng cường, thường là ngũ cốc đã chế biến công nghiệp sâu, có chất tạo ngọt và thêm một số vitamin. Một cách nghĩ đơn giản để hiểu về thực phẩm được làm giàu dinh dưỡng là: tưởng tượng bạn có 100 đô la trong ví. Nếu ai đó lấy mất 100 đô và quyết định trả lại 20 đô, bạn có thấy mình đã được “làm giàu"? Tôi nghĩ rằng hầu hết mọi người sẽ thấy rõ họ đã mất đi 80 đô la. Thực tế việc phải đưa chất dinh dưỡng ngược trở lại thức ăn của mình chứng tỏ thói quen ăn uống của chúng ta đã trở nên kỳ cục như thế nào. Cách đây không lâu, chúng ta luôn ăn những gì tươi mới và có sẵn. Bây giờ chúng ta ăn những thực phẩm rẻ, nhanh và tiện lợi, rất ít nghĩ ngợi về việc liệu chúng có cung cấp cho cơ thể những chất dinh dưỡng cần thiết qua một ngày dài hay không. Tôi tự hỏi tổ tiên của chúng ta sẽ nghĩ gì. Tôi đoán là, nếu họ có thể thấy chúng ta mua đồ ăn từ các máy bán hàng tự động, họ sẽ nghĩ chắc chúng ta đến từ hành tinh khác. Nếu họ nếm thử tất cả các hóa chất, chất bảo quản, chất béo và đường được thêm vào, hương vị của thực phẩm hiện đại sẽ có cường độ mạnh đến mức họ phải nhổ ra. Những gì chúng ta mua trong cửa hàng tạp hóa trông thì giống như thức ăn, có thể cũng có mùi vị như thức ăn, nhưng đó không phải là thức ăn mà bà cố của chúng ta đã ăn. Tôi khuyến khích bạn ăn thực phẩm ở trạng thái tự nhiên, nguyên vẹn nhất có thể. Nhưng hãy phân biệt sự khác biệt giữa chế biến và tinh chế. Khi bạn gọt cà rốt ở nhà, đó là một hình thức chế biến thực phẩm. Vì vậy, không phải tất cả các quá trình chế biến đều là xấu xa. Nhưng có một kiểu chế biến mà thực phẩm được tinh chế sâu, đồng nghĩa với việc phần cốt lõi của thực phẩm bị loại bỏ, như mầm từ ngũ cốc, hoặc thực phẩm trở nên không thể nhận ra so với hình dáng ban đầu. Trước khi bạn mua một sản phẩm, hãy nghĩ về quy trình mà món thức ăn của bạn đã đi qua để đến với bạn. Nếu bạn đang ở một nhà hàng Mexico, bánh tortillas ngô có lẽ được làm từ bột ngô đã qua chế biến cùng hỗn hợp chất bảo quản. Nếu bạn đang mua bánh bông lan Twinkies, hãy nghĩ về cách chúng được tạo ra - sử dụng bột mì và đường đã tinh chế và được nhồi với một lớp nhân trắng được làm từ kem, có nguồn gốc từ sữa bò và cũng thêm đường. Nhiều loại máy móc khác nhau tham gia vào cả quá trình sản xuất và đóng gói các loại thực phẩm chế biến công nghiệp này. Nhiều người bị mất kết nối với thực phẩm thực sự, toàn phần và cũng mất kết nối với thực tế rằng đồ ăn của chúng ta đến từ Mẹ Đất. Chúng ta thậm chí không biết phần lớn rau củ quả mình mua được trồng như thế nào. Ăn uống đơn giản là tôn vinh sự trù phú của các loại thực phẩm toàn phần . Hãy nghĩ về sự ngon ngọt của một miếng trái cây chín, độ giòn của củ cà rốt, hoặc độ dẻo của bơ nghiền. Tôi khuyến khích bạn tìm kiếm những niềm vui giản dị trong thực phẩm bạn ăn. Một chiến lược dễ dàng là lựa chọn thực phẩm có từ 5 thành phần trở xuống và thực phẩm có các thành phần trên nhãn mác bạn có thể nhận ra, thay vì hóa chất và chất bảo quản. Nhiều người bị mất kết nối với thực phẩm thực sự, toàn phần và cũng mất kết nối với thực tế rằng đồ ăn của chúng ta đến từ Mẹ Đất. Hữu cơ Một trong những cách sâu sắc nhất để trải nghiệm năng lượng sống tràn đầy trong thực phẩm là nhìn nhận các đặc tính của thực phẩm hữu cơ. Bạn có nhận thấy rằng ăn thực phẩm hữu cơ có thể làm cho mình cảm thấy sống động hơn, và hương vị cũng thanh sạch, đậm đà hơn? Chẳng ngạc nhiên gì khi sản phẩm hữu cơ tiếp tục là một trong những danh mục thực phẩm có tốc độ phát triển nhanh nhất. Trên toàn thế giới, có 2,3 triệu trang trại hữu cơ, và các nước có nhiều nhà sản xuất nhất là Ấn Độ, Uganda và Mexico. Thị trường thực phẩm hữu cơ toàn cầu hữu cơ đạt mức 80 tỷ đô la vào năm 2014, theo tổ chức Organic Monitor. Mỹ, Đức, Pháp và Trung Quốc là những thị trường tiêu thụ lớn nhất. Tại Mỹ, gần 5% tổng số thực phẩm được bán là hữu cơ vào năm 2015. Ban đầu, tất cả các loại thực phẩm đều là “hữu cơ” - được canh tác không thuốc trừ sâu tổng hợp, thuốc diệt cỏ, phân bón hóa học hoặc chất kích thích. Quy mô trang trại lớn với các chất hóa học bắt đầu trong Chiến tranh thế giới thứ hai, cùng khoảng thời gian ngành công nghiệp chế biến thực phẩm bùng nổ. Canh tác quy mô lớn chống lại các chu kỳ tự nhiên của trái đất, dựa vào hóa chất để tạo ra lợi nhuận lớn. Quá trình này đã làm cạn kiệt nguồn dinh dưỡng và khoáng chất vốn có của đất đai. Thành phẩm (cả thực vật và động vật) không chỉ thiếu chất dinh dưỡng mà còn chứa đầy chất ô nhiễm và hóa chất nông nghiệp. Sự trái tự nhiên của thực phẩm hiện đại đã trải qua quá trình tinh chế và tác động hóa học nặng nề đã làm suy giảm năng lượng sống vốn có của thực phẩm, khiến chúng khó có thể nuôi dưỡng sự cân bằng và sức khỏe cho người ăn. Thuốc trừ sâu - hiện có trong hầu hết các sản phẩm thương mại - bắt hệ miễn dịch của chúng ta hoạt động và được cho là nguyên nhân gây ung thư gan, thận, máu. Ngoài ra, khi thuốc trừ sâu tích tụ trong các mô của chúng ta, hệ thống miễn dịch bị suy yếu, cho phép các chất gây ung thư và mầm bệnh khác gây hại tới sức khỏe. Thuốc trừ sâu thậm chí còn bị truyền từ mẹ sang con qua đường sữa mẹ! Ngược lại, canh tác hữu cơ có lợi cho đất. Các loại cây trồng được luân canh từ năm này qua năm khác cho phép đất bổ sung chất dinh dưỡng giữa các chu kỳ phát triển. Động vật chăn thả ở các khu vực khác nhau mỗi mùa để cỏ phục hồi và mọc lại giữa các mùa. Nông dân bón đất bằng chất thải thực vật đã phân hủy (phân trộn), chứ không phải sử dụng các phương pháp bón phân nhân tạo. Một số trang trại thậm chí còn khai thác những loài sâu bọ có lợi để giúp loại bỏ b sâu bệnh hại và gieo hạt hài hòa với chu kỳ của mặt trăng. Tất cả những phương pháp này đều là những phương pháp lâu dài, bền vững, phù hợp với môi trường tự nhiên, thay vì đổ thêm hóa chất vào nó. Sản phẩm hữu cơ, tươi mới có chứa nhiều vitamin, khoáng chất, enzyme và các vi chất dinh dưỡng hơn so với nông sản thâm canh. Theo nghiên cứu được công bố trong Tạp chí Hóa học Nông nghiệp và Thực phẩm ,rau củ quả hữu cơ có hàm lượng chất chống oxy hóa có tác dụng ngừa ung thư cao hơn 50% đến 60% so với rau củ quả không hữu cơ. Tương tự, nghiên cứu được công bố trên Tạp chí Dinh dưỡng Anh cho biết cả sữa và thịt hữu cơ đều chứa hàm lượng omega-3 nhiều hơn 50% so với các sản phẩm được nuôi trồng thông thường, nhờ các động vật kiếm ăn theo chế độ ăn uống tự nhiên của chúng - các loại cỏ chứa đầy omega-3. Mặc dù thực phẩm hữu cơ thường đắt đỏ hơn, bạn có thể yên tâm rằng mình đang hạn chế tiếp xúc với hóa chất, GMO, hóc môn và thuốc kháng sinh. Ban đầu, tất cả các loại thực phẩm đều là “hữu cơ” - được canh tác không thuốc trừ sâu tổng hợp, thuốc diệt cỏ, phân bón hóa học hoặc chất kích thích. Nếu không có ngân sách dư dả, hãy cân nhắc các mẹo tiết kiệm tiền, chẳng hạn như tự trồng một vài loại nông sản, mua lượng nhiều để có giá tốt bất cứ khi nào có thể, và giảm lãng phí đồ ăn bằng cách để ý tới cách thức lưu trữ thực phẩm. Đừng quên tận dụng các ưu đãi tại cửa hàng; và ăn thức ăn đúng mùa sẽ có giá cả phải chăng hơn. Một số người tránh các sản phẩm hữu cơ vì nó đôi khi trông kém tươi tắn và hình thức không hoàn hảo so với các sản phẩm thông thường. Nhưng bạn đã bao giờ mua phải một quả cà chua to, đỏ, mọng nước từ cửa hàng, mà khi về nhà phát hiện ra nó rất nhạt nhẽo? Bạn đã bao giờ hái một trái cà chua nhỏ, có hình thù ngộ nghĩnh ngay từ trên cây và thưởng thức hương vị vô cùng ngọt ngào của nó chưa? Nông sản hữu cơ không phải trải qua nhiều tuần liền trên xe tải chở hàng, hay phơi nhiễm với hóa chất, vì vậy hương vị tự nhiên của nó vẫn được giữ nguyên. Rau củ quả hữu cơ có thể không phải lúc nào cũng tươi sáng hoặc “hoàn hảo” như một số thực phẩm được trồng thông thường (đôi khi được nhuộm để trông đẹp và hấp dẫn hơn), nhưng chúng chắc chắn có hương vị tươi mới. Một điều cần lưu ý nữa khi lần đầu tiên mua sản phẩm hữu cơ là trái cây sẽ có vẻ nhỏ hơn. Xã hội có xu hướng tin rằng to hơn là tốt hơn, nhưng hãy cố gắng đảo ngược niềm tin này khi nhìn vào sản phẩm hữu cơ. Nó đã được sinh trưởng để đạt tới kích cỡ tự nhiên, kết quả là đầy hương vị, ngọt ngào, thơm ngon hơn những sản phẩm không hữu cơ to xác. Một lý do khác để ăn đồ hữu cơ là tránh các sinh vật biến đổi gen (GMO). GMO là bất kỳ sinh vật nào đã bị thay đổi, xáo trộn về vật liệu di truyền, một cách trái tự nhiên. Công nghệ này cho phép các gen riêng lẻ chuyển từ sinh vật này sang sinh vật khác. Ngành khoa học này được ứng dụng để trồng cấy thực vật biến đổi gen (GM), các loại thực vật này lại được sử dụng để trồng cây lương thực biến đổi gen. Sản phẩm GMO trên thị trường đã được cung cấp các đặc điểm di truyền để tự bảo vệ khỏi sâu bệnh, để kháng thuốc trừ sâu hoặc cải thiện chất lượng cây trồng. Các cây trồng biến đổi gen phổ biến nhất được tạo ra để chống lại các hóa chất khắc nghiệt; những cây trồng này có các đặc điểm DNA từ vi khuẩn, nấm hoặc các loại cây khác tạo ra sức đề kháng. Nông dân sử dụng cây trồng biến đổi gen có thể phun thuốc trên cánh đồng của họ để giết chết mọi sinh vật sống trong khu vực trừ cây lương thực GMO. Hãy tưởng tượng những gì đang bị giết trong cơ thể khi chúng ta ăn những thực phẩm này. Trong thập kỷ qua, các chuyên gia an toàn thực phẩm đã xác định một số vấn đề tiềm ẩn với cây lương thực biến đổi gen, theo báo cáo từ Liên minh các nhà khoa học có mối quan tâm (Union of Concerned Scientists). Những vấn đề này bao gồm khả năng đưa chất độc hoặc chất gây dị ứng mới vào thực phẩm từng an toàn trước đây, làm tăng độc tố đến mức nguy hiểm trong thực phẩm vốn thường vô hại, và làm giảm giá trị dinh dưỡng của thực phẩm. Nhiều nhà khoa học đã bày tỏ mối quan ngại về môi trường của hình thức canh tác này, vì cây trồng biến đổi gen có xu hướng lấn át các loại cây hoang dã và cây trồng thông thường, có khả năng phá vỡ hệ sinh thái tự nhiên. Nông sản bị ô nhiễm nhiều nhất và ít nhất Mỗi năm các nhà phân tích tại Nhóm Công tác Môi trường (EWG) tạo danh sách các loại rau củ quả quả được phát hiện là có nhiều dư lượng thuốc bảo vệ thực vật nhiều nhất và ít nhất. Kết quả của họ dựa trên các bài kiểm tra trong phòng thí nghiệm được thực hiện bởi Chương trình Thử nghiệm Thuốc trừ sâu của USDA và cục Quản lý Thực phẩm và Thuốc. (EWG là một tổ chức phi lợi nhuận nghiên cứu về môi trường với sứ mệnh việc cải thiện sức khỏe cộng đồng và bảo vệ môi trường.) Nhìn chung, các loại thực phẩm mềm mại hơn, chẳng hạn như rau xanh và trái cây có vỏ mềm như táo và đào, có xu hướng tích tụ nhiều dư lượng thuốc trừ sâu hơn. Thực phẩm cứng hơn, như bơ, dứa và hành tây, có xu hướng tồn dư ít hơn. Danh sách này để giúp bạn trong việc lựa chọn thực phẩm và nếu bạn không thể mua tất cả các sản phẩm hữu cơ, hãy xem xét danh sách này quyết định ưu tiên những loại nào cần mua hữu cơ. Ghé thăm website của họ tại https://www.ewg.org/foodnews/ . Lựa chọn thực phẩm ảnh hưởng gì tới môi trường? Mỗi quyết định ăn uống của từng cá nhân chúng ta đều có ảnh hưởng tới không chỉ cơ thể mình, mà còn tới môi trường. Các loại thực phẩm cần một lượng năng lượng và nguồn tài nguyên để có mặt trong bữa ăn của bạn. Hành trình của thực phẩm thực ra là một quá trình dài hơn rất nhiều so với đa phần chúng ta nhận thức được. Một vài người diễn tả hành trình này với chỉ số dặm thực phẩm (food miles) - khoảng cách thức ăn di chuyển từ cánh đồng đến bàn ăn. Chỉ số này càng cao thì tác động đến môi trường càng lớn. Ngày nay thực phẩm di chuyển quãng đường ngày càng dài một phần là do các tập đoàn bán lẻ khổng lồ, sử dụng các hình thức tập trung để phân phối thực phẩm. Trong một số trường hợp, một vụ mùa anh đào có thể đi khắp đất nước để được đóng gói và sau đó gửi trở lại gần nơi trồng ban đầu. Trong các trường hợp khác, các cửa hàng bán lẻ bán các loại thực phẩm bay từ khắp nơi trên thế giới tới, nhằm đảm bảo họ luôn có nông sản tươi, dù đang là mùa nào. Phương pháp này khiến chúng ta có chuối hữu cơ từ Peru, kiwi hữu cơ của New Zealand, bơ hữu cơ Mexico, vào bất kỳ thời điểm nào trong năm. Nông sản địa phương, theo mùa sẽ giúp giảm thiểu sử dụng năng lượng và do đó, để lại tác động nhỏ hơn đến môi trường. Quyết định về việc có ăn thịt hay không cũng là một quyết định lớn , và nó có thể có ảnh hưởng không nhỏ đến môi trường. Trong cuốn sách của John Robbin có tên: Chế độ ăn cho một nước Mỹ mới (Diet for a New America), ông chỉ ra nhiều lĩnh vực đang chịu ảnh hưởng của việc tiêu thụ thịt bò nuôi nhốt công nghiệp. Gia súc cần một lượng nước lớn mỗi ngày. Theo như trong sách: Bớt ăn một pound thịt bò (tương đương 0.45kg) một năm có thể tiết kiệm nhiều nước hơn so với việc bạn nhịn tắm sáu tháng. Gia súc nuôi bằng ngô cũng tác động tới môi trường, vì mỗi giạ ngô (khoảng 25kg) làm thức ăn cho gia súc cần khoảng 1,2 gallon (4.5l) phân bón gốc dầu. Mỗi con bò tiêu thụ khoảng 11.3 kg ngô mỗi ngày, quy đổi từ rất nhiều năng lượng hóa thạch. Gia súc cũng cần đất để chăn thả. Theo thông tin trong cuốn sách, khoảng 70% diện tích đất trong các khu rừng quốc gia phía Tây được sử dụng để chăn thả gia súc. Và mặc dù Mỹ là nhà sản xuất thịt bò lớn nhất thế giới, nhu cầu thịt bò trên toàn thế giới đã gây ra nạn phá rừng hàng loạt ở những vùng khác trên địa cầu. Một nhóm các nhà khoa học quốc tế ước tính rằng gần 15 tỷ cây cối bị đốn hạ mỗi năm, và phần lớn để làm đất nông nghiệp. Kể từ năm 1978, hơn 750.000 km vuông (289.000 dặm) của rừng nhiệt đới Amazon đã bị phá hủy trên khắp Brazil, Peru, Colombia, Bolivia và Venezuela. Quyết định về việc có ăn thịt hay không cũng là một quyết định lớn, và nó có thể có ảnh hưởng không nhỏ đến môi trường. Nguyên nhân hàng đầu của nạn phá rừng ở Amazon là do chăn nuôi gia súc. Sự tăng trưởng của ngành chăn nuôi gia súc - 80% trong số đó là ở Amazon - phần lớn để phục vụ xuất khẩu. Dù tốc độ phá rừng đã chậm lại kể từ năm 2008, nó vẫn đang tiếp diễn. Các nhóm môi trường đang làm việc với các nhà khoa học nhằm hướng tới thành tựu tổng diện tích rừng suy giảm bằng 0 vào năm 2020, theo Báo cáo Hành tinh Sống (Living Planet Report). Nhưng bạn không cần phải tuân thủ một chế độ thuần chay nghiêm ngặt để ăn uống một cách thân thiện với môi trường. Hãy tìm hiểu nguồn gốc thịt mà bạn ăn bằng cách làm quen với nông dân và chủ trang trại địa phương hoặc tìm kiếm trên mạng những nguồn cung tốt hơn cửa hàng bán lẻ nơi bạn sống. Hãy tìm kiếm thịt chất lượng cao, gia súc được nuôi bằng cỏ, trong môi trường nhân đạo, tại địa phương, bất cứ khi nào có thể. Hãy suy nghĩ về việc giảm lượng thịt trong khẩu phần và từ đó, làm giảm dấu chân sinh thái (tác động tổng thể lên môi trường của bạn). III. Ăn khi nào? Thực phẩm theo mùa Có một kỳ Giáng sinh đến thăm Ấn Độ, tôi đi chợ để mua trái cây. Khi đó ở Massachusetts nơi tôi sống trời vẫn còn lạnh giá, tôi đã không được ăn trái cây tươi ngon suốt vài tháng ròng. Tôi mua đầy túi các loại nho, lựu, xoài và chanh, tới nỗi khi cảm thấy cánh tay đau nhức trên đường về nhà, tôi nhận ra mình đã mua lố. Khi đến cổng tòa nhà chung cư, tôi biếu một số trái cây cho người bảo vệ bên ngoài căn hộ nơi tôi đang ở. “Không, cảm ơn ông,” anh ta nói, mỉm cười lịch sự. Tôi biết anh ấy là một người nghèo và trái cây là một thứ tương đối xa xỉ đối với anh ta, vì vậy tôi đã rất bối rối. "Anh không ăn trái cây ư?" - Tôi tò mò hỏi anh ta. “Vâng, thưa ngài, cảm ơn ngài vì lòng hào phóng. Nhưng tôi không ăn trái cây vào mùa đông vì trời trở lạnh vào ban đêm.” Mặc dù anh ta có thể chưa bao giờ đọc một cuốn sách về chế độ ăn, nhưng theo bản năng, người bảo vệ đã biết trái cây là thức ăn giải nhiệt. Anh biết không nên ăn những thức ăn khiến cơ thể hạ nhiệt vào mùa lạnh vì nó sẽ dẫn tới bệnh tật. Trở về căn hộ của mình, tôi nhận ra có lẽ ăn hết chỗ trái cây này không phải là một ý hay. Dù sao tôi cũng đã ăn một ít, nhưng đó là một khoảnh khắc bừng tỉnh. Tôi đã học được nhiều điều từ người đàn ông này hơn là từ tất cả các cuốn sách của các chuyên gia dạy ăn kiêng. Tổ tiên của chúng ta ăn theo mùa bởi vì họ không có sự lựa chọn. Rau xanh mọc vào mùa xuân, trái cây chín vào mùa hè, các loại rau củ vẫn tiếp tục phát triển vào mùa thu, và con người dựa vào thức ăn động vật để vượt qua mùa đông. Nhưng khi California và Florida đã được hình thành, và vận tải đường cao tốc và phát minh xe tải đông lạnh ra đời, chẳng bao lâu nữa người Mỹ có thể ăn nhiều hơn hoặc ít hơn bất cứ thứ gì họ muốn, vào bất cứ lúc nào họ muốn. Nhưng để có được sự tiện lợi, chúng ta phải trả giá. Khi chúng ta ăn kem vào giữa tháng 1 và tiệc nướng vào tháng 7, cơ thể sẽ bị bối rối. Ăn thực phẩm trồng tại địa phương , trồng đúng mùa sẽ giúp bạn sống hài hòa với cơ thể của bạn và Trái Đất. Vào mùa đông, nhiều người có xu hướng thèm thịt động vật, các loại rau củ cứng chắc (như khoai tây, bí đỏ,...) và ngũ cốc hâm nóng vì đó là khi cơ thể cần cảm giác chắc chắn và ấm áp để bảo vệ khỏi cái lạnh. Hãy nhìn cách động vật chuẩn bị cho mùa đông. Sóc thu lượm các loại hạt và tự vỗ béo. Con người cũng cần nhiều chất béo hơn vào mùa đông. Hãy cho phép bản thân ăn no hơn, bổ sung nhiều loại dầu, đạm và các loại hạt. Nếu vẫn muốn duy trì chế độ ăn chay qua mùa đông, hãy thử ăn rau củ nướng, giúp chúng trở nên ấm nóng và chắc đặc hơn, hạn chế ăn rau sống, các loại salad. Súp đặc, chẳng hạn như bí ngô, hạt đậu, hoặc khoai tây, sẽ giúp cho cơ thể bạn cảm thấy khỏe khoắn. Ăn thực phẩm trồng tại địa phương, trồng đúng mùa sẽ giúp bạn sống hài hòa với cơ thể của bạn và Trái Đất. Vì nông sản có quanh năm nên chúng ta có thể thấy bối rối khi lựa chọn thực phẩm theo mùa. Nói chung, hãy tìm những sản phẩm chín tới, tươi ngon và hỏi sự tư vấn của những người nông dân địa phương. Tập trung vào ăn thức ăn ấm trong mùa lạnh và thức ăn giải nhiệt trong mùa nóng. Để ý những gì tốt nhất cho cơ thể của bạn. Thói quen ăn uống hàng ngày Hãy để ý đến thời điểm ăn trong ngày của bạn. Hầu hết chúng ta ăn uống theo thói quen thường xuyên, khung giờ cố định: trước khi làm việc, trong giờ nghỉ trưa và vào buổi tối. Chúng ta có thể uống một vài ly cà phê hoặc ăn vặt trong ngày hoặc lục tủ lạnh vào ban đêm. Rất ít người trong chúng ta tạm dừng để kiểm tra xem mình có thực sự đói khi chúng ta ăn hay không. Chúng ta lấy thức ăn làm nguồn vui hoặc sự xoa dịu , dù trong bối cảnh xã hội hay ở một mình, ăn uống giết thời gian hoặc khi cảm thấy buồn chán. Thời điểm chúng ta ăn quyết định cơ thể hấp thụ thức ăn hiệu quả hay không. Triết lý của Ayurveda (ngành dưỡng sinh cổ truyền Ấn Độ) ủng hộ mọi người ăn bữa ăn no nhất vào giữa ngày vì đó là thời điểm tốt nhất để cơ thể chúng ta hấp thụ và tiêu hóa một lượng thức ăn lớn. Nếu bạn nhìn vào nhiều nền văn hóa ở Châu Âu, lối ăn uống này rất phổ biến. Người ta đóng cửa hàng quán, trở về nhà và ăn một bữa thịnh soạn cùng gia đình và bạn bè. Tuy nhiên, bạn có rất nhiều cách sáng tạo để xác định thời điểm ăn bữa no nhất trong ngày. Bạn có thể thấy ăn no vào giữa ngày là hiệu quả với cơ thể mình, hoặc cảm thấy tốt nhất khi ăn no vào bữa sáng hay bữa tối thay vì bữa trưa. Một số người ăn no vào buổi sáng và trưa, sau đó ăn nhẹ vào bữa tối; trong khi số khác cảm thấy khỏe hơn khi ăn 5 bữa nhỏ xuyên suốt 1 ngày. Thử nghiệm với lượng ăn và thời điểm ăn của bạn. Chỉ có bạn có thể xác định những gì là tốt nhất cho cơ thể của mình Mỗi bữa ăn là một thử nghiệm. Dành thời gian để lắng nghe cơ thể của bạn và để ý những gì nó cần. Nhiều chuyên gia y tế nhấn mạnh rằng chúng ta không nên ăn sau 7 hoặc 8 giờ tối. Tôi đồng ý rằng bạn nên tránh ăn trong vòng 3 tiếng trước khi đi ngủ, vì khi ngủ, quá trình tiêu hóa chậm lại, và thay vì dành thời gian này để tái tạo phục hồi, cơ thể chúng ta đang sử dụng năng lượng để tiêu hóa, đó là lý do tại sao bạn có thể thức dậy và vẫn cảm thấy mệt mỏi. Những giấc mơ kỳ lạ và giấc ngủ không yên có thể là kết quả của việc ăn khuya và ảnh hưởng đến năng lượng của ngày hôm sau. Nghiên cứu mới đã gợi ý rằng chúng ta tăng cân nhiều hơn từ thức ăn chúng ta ăn vào ban đêm. Tôi nhận thấy mình ngủ không ngon khi bụng no - 1 dấu hiệu mạnh mẽ cho thấy nó không hiệu quả với cho hệ thống của tôi. Nhưng, một lần nữa, đó là điều để bạn tự khám phá, hãy sử dụng cơ thể của chính mình làm phòng thí nghiệm. IV. Ăn như thế nào? Mua đồ ăn trực tiếp trên xe Mọi người đang ăn uống theo những cách kỳ quặc, tại các địa điểm kỳ quặc: ăn khi đứng, lái ô tô, trên tàu điện, giữa cuộc thảo luận về các giao dịch kinh doanh, xem truyền hình, đọc sách và chơi trò chơi điện tử. Ăn không còn được coi là một hoạt động đáng được dành riêng một khoảng thời gian chất lượng. Điều mà hầu hết mọi người không nhận ra là, trong khi chúng ta ăn thức ăn, chúng ta cũng đang đồng hóa về mặt năng lượng với bất cứ điều gì đang diễn ra xung quanh. Cơ thể ở chế độ mở và tiếp nhận trong khi chúng ta ăn, và chúng ta hấp thụ không chỉ các vitamin và chất dinh dưỡng trong bữa ăn của chúng ta. Chúng ta cũng tiếp thu những gì đang xảy ra trong môi trường xung quanh. Nếu dùng bữa trong một căn phòng xấu xí, ồn ào, ánh đèn neon, năng lượng của không gian đó sẽ thâm nhập vào chúng ta. Nếu yên lặng ăn uống trong một công viên xinh đẹp hoặc gần biển cả, chúng ta cũng sẽ hấp thụ những phẩm chất tích cực của những môi trường xung quanh đó. Khi ăn uống với người khác, chúng ta thường hấp thụ tâm trạng của họ, tiếng cười của họ, lời phàn nàn và tâm trí bận rộn của họ. Nhiều người bị một loạt các rối loạn tiêu hóa, từ trào ngược axit đến hội chứng ruột kích thích,... Những chứng bệnh này liên quan trực tiếp tới không chỉ thực phẩm, mà còn tới cách mà ta ăn chúng. Cơ thể chúng ta có các cảm biến kết nối ruột tới bộ não và 5 giác quan. Khi các cảm biến này được kích hoạt, chúng giúp dịch tiêu hóa tiết ra, giúp cơ thể xử lý thức ăn đúng cách. Các cảm biến báo cho chúng ta khi đã ăn đủ để không làm quá tải hệ tiêu hóa. Khi chúng ta ăn nhanh, ăn trong lúc chạy theo công việc hoặc đang bị căng thẳng, các cảm biến này không có đủ thời gian để hoạt động. Cơ thể chúng ta không được kích hoạt và chuẩn bị cho quá trình tiêu hóa. Khi bộ não nhận được thông báo rằng chúng ta sắp ăn no, chúng ta đã nhồi nhét xong một bữa ăn khổng lồ và chuẩn bị cho hoạt động tiếp theo. Kết quả là, cơ thể chúng ta hầu như không nhận ra rằng chúng ta vừa mới ăn, mặc dù có nhiều thức ăn trong dạ dày. Tôi chắc chắn bạn đã có trải nghiệm tương tự. Ví dụ, nhiều người trong chúng ta vừa ăn vừa lái xe và sau đó tự hỏi tại sao chúng ta cảm thấy đói một vài giờ sau đó và thèm ăn hoặc ăn nhiều hơn. Việc ăn quá nhiều có thể gây quá tải cho cơ thể và cuối cùng dẫn đến các bệnh mãn tính. Bởi vì bản chất của cơ thể chúng ta là "nghỉ ngơi và tiêu hóa", cơ thể mong muốn được thoải mái, không hoạt động, và trong một môi trường yên bình trong quá trình đồng hóa thức ăn. Cơ thể không muốn ở trong chế độ “chiến đấu, bỏ chạy hoặc đóng băng”, cảnh giác nguy hiểm hoặc sự kiện bất ngờ. Ở trạng thái này, mắt căng lên, tim đập nhanh hơn và máu đi từ trung tâm của cơ thể đến tứ chi của chúng ta để chuẩn bị chiến đấu hoặc chạy trốn. Căng thẳng góp phần làm tiêu hóa kém vì cơ thể khi đó sẵn sàng để chạy trốn, không ưu tiên cho tiêu hóa. Việc đồng hóa hiệu quả các chất dinh dưỡng trong thực phẩm là điều cần thiết cho sức khỏe, và nếu chúng ta muốn sự đồng hóa này diễn ra, chúng ta cần bình tĩnh hơn khi ngồi xuống trong các bữa ăn. Mọi người đã từng thưởng thức ẩm thực bằng cách ăn tối cùng nhau. Nghi lễ truyền thống hàng ngày này có tác dụng kết nối gia đình. Như câu nói: "Một gia đình ăn cùng nhau sẽ ở bên nhau." (A family that eats together stays together.) Chia sẻ bữa ăn khiến mỗi gia đình thêm gắn kết và từ đó, kết ràng với mạng lưới xã hội lớn hơn nhiều, cả một hệ tư duy về hình thái xã hội mà chúng ta đều mong muốn. Tư duy này đang thay đổi nhanh chóng. Bây giờ trẻ em ăn bữa tối đóng gói sẵn, quay bằng lò vi sóng vì cả hai cha mẹ đang đi làm và không có thời gian để nấu ăn tại nhà. Nếu bố ăn một chiếc bánh mì kẹp thịt cho bữa tối, mẹ ăn một đĩa salad trộn to và những đứa trẻ ăn pizza, hệ quả tự nhiên là gia đình sẽ gặp khó khăn trong việc kết nối với nhau sau bữa tối. Mỗi thành viên trong gia đình sẽ có những nguồn năng lượng, suy nghĩ và cảm xúc khác nhau tùy thuộc vào bữa ăn của mỗi người. Cho dù đang độc thân hay thành viên của gia đình, bạn hãy thử nghiệm những cách để ăn uống bình tĩnh hơn, yên lặng hơn, yêu thương hơn. Gieo trồng một tinh thần “thực phẩm chậm” (slow food) , gặt hái sự cân bằng trong một thế giới của thức ăn nhanh bằng cách tự nấu ăn ở nhà, ăn uống chậm rãi và chú tâm. Ăn uống lành mạnh có nghĩa là ăn bằng tất cả các giác quan của chúng ta. Chúng ta cần nhìn ngắm, ngửi và dành thời gian thưởng thức đồ ăn của mình. Bạn có thể thử tổ chức những bữa ăn sum họp và nấu ăn tại gia đình một tuần một lần. Để ý sự khác biệt mà hoạt động này tạo ra cho năng lượng và sự kết nối của bạn. Thử nghiệm các nghi thức đơn giản để giờ ăn trở nên đặc biệt, chẳng hạn như ăn bằng một chiếc đĩa đẹp, thắp một ngọn nến, hoặc nói một lời chúc trước bữa ăn của bạn. Nếu bạn có xu hướng ăn tại bàn làm việc, hãy cố gắng thay đổi thói quen này. Đơn giản chỉ cần đi tới một phòng khác để ăn, hoặc tốt hơn nữa là ăn ngoài trời. Nó có thể tạo ra sự khác biệt lớn. Hãy sáng tạo và khám phá những gì bạn có thể làm để đưa cơ thể vào trạng thái thoải mái hơn trong bữa ăn. Điều này có thể đóng góp rất lớn vào sức khỏe tổng thể của bạn. Tầm quan trọng của việc nhai Nhiều người trong chúng ta nuốt chửng đồ ăn. Chúng ta dùng nĩa như một cái xẻng, đưa miếng ăn tiếp theo vào miệng trước cả khi ăn xong miếng trước đó. Đó là một phần của văn hóa sống nhanh. Tạm gác qua một bên việc bỏ lỡ quá trình thưởng thức một bữa ăn dài và thư giãn, ăn nhanh có thể gây bất lợi cho sức khỏe của chúng ta. Quá trình tiêu hóa thực sự bắt đầu với việc nhai. Nếu nghĩ về chiếc dạ dày hoạt động để phân hủy từng chút thức ăn bạn đưa vào miệng, bạn sẽ thấy mình càng chia nhỏ nó trong quá trình nhai, quá trình tiêu hóa sẽ càng dễ dàng hơn. Ngoài ra, hành động nhai và tiết ra nước bọt gửi một thông điệp đến dạ dày, ruột và toàn bộ hệ thống tiêu hóa rằng quá trình tiêu hóa có đã bắt đầu. Những cơ quan này sau đó có thể chuẩn bị cho nhiệm vụ tiêu hóa của chúng và giữ cho cơ thể cân bằng. Nhai cũng khiến thức ăn trở nên thú vị hơn. Hương vị ngọt ngào của thực phẩm toàn phần chỉ được giải phóng sau khi chúng đã được nhai kỹ. Chất bột đường phức hợp bắt đầu phân hủy trong miệng bởi một loại enzyme trong nước bọt được gọi là amylase. Vì vậy chỉ khi nhai kỹ chất bột đường và hòa trộn chúng với amylase, chúng ta mới có thể nếm trọn vị ngọt của chúng. Hương vị ngọt ngào này trở thành một phần thưởng cho việc nhai. Bạn có thấy phần đóng góp tài tình của thực phẩm tự nhiên trong tiến trình này không? Tận dụng cảm giác thèm ngọt vốn có của chúng ta, cơ thể chúng ta kết hợp với tự nhiên để đảm bảo chúng ta nhận được các chất dinh dưỡng cần thiết. Tôi không khuyến nghị khoảng thời gian cụ thể mà người ta cần nhai cho mỗi miếng thức ăn, mặc dù một số sinh viên của tôi thử nghiệm với việc nhai mỗi miếng từ 20 đến 50 lần. Nói chung, tôi khuyên bạn nên đặt nĩa hoặc dụng cụ ăn của bạn xuống giữa từng miếng ăn để tập trung vào thức ăn trong miệng. Khi bạn đã hoàn thành nhai, sau đó bạn có thể cắn miếng tiếp theo. Có thể khó tập trung vào việc nhai khi đi ăn với người khác, vì vậy hãy thử ăn một mình và tập trung vào nhai từng miếng. Tắt TV, chống lại ham muốn nhắn tin và thực sự tập trung vào trải nghiệm ăn uống. Bạn sẽ thấy rằng bạn mất nhiều thời gian hơn để ăn bữa ăn của mình nhưng lại no nhanh hơn. Một mẹo hữu ích khác để giúp mọi người giảm tốc độ là thử ăn bằng đũa. Họ chỉ có thể lấy một lượng thức ăn hạn chế trong một lần, và nó có thể là một cuộc phiêu lưu ăn uống thú vị. V. Bài tập Chợ nông sản địa phương Tìm kiếm một phiên chợ nông sản trong khu vực của bạn. Dạo quanh thị trường, và để ý tất cả các loại rau tươi. Nói chuyện với nông dân về nơi họ ở và hỏi thăm về hành trình mà các loại rau đã phải đi để tới được đây. Nếu chúng là địa phương và hữu cơ, chúng rất có thể đang trong mùa. Mua sắm nông phẩm địa phương là một cách để đảm bảo rằng bạn đang nấu và ăn “mùa nào thức nấy". Chia sẻ một số khám phá yêu thích của bạn với bạn bè và gia đình. Cân nhắc thử mua một cái gì đó mới mỗi khi bạn ghé phiên chợ nông sản. Ăn uống chú tâm Vào bữa ăn tiếp theo của bạn, hãy đếm số lần bạn nhai mỗi miếng. Xem liệu bạn có thể nhai 100 lần mỗi miếng hay không. Hoặc thử 50 lần. Có nhận biết nhiều hơn trong mỗi miếng ăn, và thực hành nhai chậm và chú tâm. Để ý xem bạn cảm thấy thế nào khi kết thúc bữa ăn. Chia sẻ kinh nghiệm của bạn với bạn bè và gia đình, và khuyến khích họ thực hành cùng. Nguồn: Trích và dịch từ Giáo trình Dinh dưỡng Tích hợp - học viện Dinh dưỡng Tích hợp Hoa Kỳ Nếu bạn vẫn cần sự trợ giúp và đồng hành trực tiếp của Phương trên hành trình Ăn lành - Sống khỏe, hãy tham khảo thêm những nguồn lực ở đây nhé: Khóa học Ăn chay đủ chất (Online): Quy trình đơn giản từng bước giúp bạn: Biết cách lựa chọn thực phẩm chất lượng, từ nguồn an toàn với chi phí bình dân Lên kế hoạch các bữa ăn hàng ngày với đủ các nhóm chất dinh dưỡng cần thiết Tối giản hoá các bước mua sắm, nấu nướng, bảo quản và tối đa sự thư giãn khi nấu Các chuyến nghỉ dưỡng (Retreat - Offline): Trực tiếp trải nghiệm, tận hưởng và đồng kiến tạo trong những hoạt động nuôi dưỡng Thân - Tâm sâu sắc được tổ chức tại Đà Lạt Học hỏi các yếu quyết chăm sóc sức khỏe Phục hồi, tái tạo năng lượng Kết nối cộng đồng
Giải phóng bế tắc thông qua Chuyển động cảm thể (Somatic movements) & Nhảy xuất thần (Ecstatic dance)
Bạn có thể click vào các đề mục bên dưới để trang được cuộn ngay xuống phần đó. Hoặc lướt dần theo chiều dọc. I. Một dấu mốc kỳ lạ và quan trọng trên hành trình chữa lành II. Thực hành Chuyển động cảm thể & Nhảy xuất thần (Somatic Movements & Ecstatic Dance) là gì? III. Những thực hành này dành cho ai? Hiệu quả ra sao? IV. Lưu ý quan trọng trong thực hành V. Lời mời gọi I. Một dấu mốc kỳ lạ và quan trọng trên hành trình chữa lành Có thể bạn từng nghe phần nào về hành trình chữa lành của mình trên các bài viết & podcast Chầm Chậm Mà Sống , mình đã từng thử qua vô số các phương pháp trị liệu của đủ các trường phái Đông Tây kim cổ. Vào tầm tháng 08/2023, hành trình của mình rẽ sang một khúc quanh khá lạ lùng. Không thể biết được do đâu, một nguồn năng lượng mạnh mẽ bên trong mình được đánh thức và bắt đầu điều hướng dòng chảy cuộc sống của mình - điều mà sau này mình đặt nickname là “Sufi spirit" (Tinh thần Sufi) vì độ tương đồng trong sự thực hành với người theo đạo giáo Sufi. Nhưng sau này mình gọi đó là “nghệ sĩ chữa lành”, bởi mình không muốn mọi người hiểu nhầm thực hành của mình theo hướng tôn giáo. Tinh thần này khiến cho mình chỉ muốn làm những thứ như: đọc & làm thơ, nhảy múa, chơi nhạc, phơi nắng , tận hưởng thiên nhiên…mà không muốn làm bất cứ điều gì như trước đây! Cùng với nhiều mối duyên với những nhạc công, nhạc sĩ, người điều phối & trị liệu sử dụng nghệ thuật v.v…liên tục đến làm bạn, mình đã dành một vài tháng để thử nghiệm với cách sống có vẻ thi vị, vô lo này. Đó là những khoảng thời gian hạnh phúc và cực kỳ “xa xỉ" với một người đã duy trì công việc & sự kỷ luật ngay cả khi bị ốm như mình. Thế nhưng, mình đã quy thuận trước dòng chảy cực kỳ mạnh mẽ này và cảm nhận được sự tiến bộ đáng kể trong sức khoẻ. Dù những điều mình làm lúc đó chưa được giới trị liệu “chính thống" công nhận rộng rãi như nhiều phương pháp khác. Thế nhưng, càng gần về cuối năm 2023 khi mình quay trở về với công việc và các chuyến đi xếp sát nhau, mình đã rơi ra khỏi dòng chảy này và trở lại với guồng quay bận rộn. Kênh Chầm Chậm Mà Sống trong giai đoạn này cũng bị ngưng lại khá nhiều. Theo sau đó, mình đã trải qua một cuộc khủng hoảng hiện sinh , đòi hỏi mình tiếp tục thanh lọc rốt ráo các mô thức trong tư duy & cách thức vận hành của con người cũ. Có những lúc, mình tưởng như không còn chút sức sống nào còn sót lại bên trong, ngoài lượng tối thiểu cần để duy trì sinh tồn. Nhưng le lói bên trong, vẫn có ánh sáng nhận thức bảo rằng mình hãy đối mặt, đừng cố gắng làm gì để khỏa lấp, hay thậm chí để “chạy chữa”. Chỉ cần thuần tuý thả lỏng & quan sát thôi. Mình vào tu viện gần một tháng để có thể làm được điều này. Khi ra khỏi tu viện, mình vẫn tiếp tục quan sát sự trống trỗng đó. Mình không làm gì ngoài những hoạt động khiến cho mình có chút niềm vui và nếu được thì giúp đỡ cho gia đình, cộng đồng. Và rồi với kim chỉ nam đơn giản của niềm vui thuần tuý, mình dần dần thấy sức sống dần trở lại. Một cái thấy mới dần trở nên rõ ràng với mình: Đánh thức tinh thần Nghệ sĩ Chữa lành (như khởi đầu trong năm 2023) thôi là không đủ, mình cần di chuyển về trung đạo của hai khía cạnh Chiến binh & Nghệ sĩ bên trong mình . Và điều này có thể xảy ra là nhờ mình đã duy trì sự quan sát tỉnh thức của khía cạnh Thiền sư, cho phép mọi thứ được vận hành theo lẽ tự nhiên với tinh thần vô vi, không can thiệp & tìm cách thay đổi gì. Vừa qua, mình đã đăng ký thực hành khoá huấn luyện Nhà điều phối bộ phương pháp Chữa lành thông qua nhảy múa với Chuyển động cảm thể & Nhảy xuất thần (Somatic Movement, Ecstatic Dance Facilitator Training). Mình đã kết hợp với bộ môn Tắm rừng - vốn đã là sợi chỉ xuyên suốt trong các kỳ nghỉ dưỡng của mình - để tạo nên 5 buổi trải nghiệm cho cộng đồng tại Đà Lạt và sắp tới sẽ trao tặng một buổi thử nghiệm Online, miễn phí cho cộng đồng: Giới thiệu sơ bộ về nguyên lý trị liệu của bộ môn Hướng dẫn các nguyên tắc & kỹ thuật căn bản Trải nghiệm nhảy xuất thần Hỏi Đáp, chia sẻ sau trải nghiệm (Sự kiện riêng tư, không ghi hình) Thương mời bạn đăng ký TẠI ĐÂY Từ đó, mình đã trở lại với sự hài hoà trong tất cả các khía cạnh quan trọng của mình. Vừa kỷ luật, quyết liệt trong nỗ lực nhưng lại rất hân hoan, thả lỏng, không còn nhu cầu kiểm soát kết quả cuối cùng. II. Thực hành này là gì? Trong khi các phương pháp trị liệu tâm lý với lời nói (talk therapy) thường được thực hiện với hoạt động chủ đạo của Tâm, phương pháp trị liệu cảm thể (somatic therapy) được thực hiện thông qua những bài tập để bạn “trò chuyện" trực tiếp với Thân. Cuộc trò chuyện phi ngôn từ này dựa trên nền tảng cho rằng cơ thể là nơi tích trữ những tổn thương, sang chấn, căng thẳng, và nhiều trạng thái chưa được xử lý khác. Vì vậy, cần có những cách thức cho phép những trạng thái này được “đi lên", biểu lộ và cuối cùng là giải phóng mà không cần thông qua việc phải diễn giải bằng ngôn từ. Bộ công cụ của chuyển động cảm thể rất phong phú. Nhảy xuất thần (Ecstatic Dance) là một bộ môn chuyển động mang tinh thần tự do & tích hợp nhiều kỹ thuật cảm thể để hỗ trợ giải phóng bế tắc trên tất cả các cấp độ thân-tâm-năng lượng. Trạng thái “xuất thần" (ecstatic) đạt đến thông qua thuật giả kim giữa các yếu tố: Chuyển động tự do, tập trung vào cảm nhận và quan sát bên trong Hơi thở ý thức Âm nhạc & âm giọng Các yếu tố mang tính cảm thể này được phối hợp với các kỹ thuật huyền môn truyền thừa từ lâu đời, tạo nên một sự phối trộn Đông Tây kim cổ hài hoà. Từ cửa ngõ thân thể, tác động giải phóng lan toả lần lượt lên các lớp cảm xúc-tinh thần và năng lượng. Sau khi trải qua toàn bộ bài nhảy, các trung tâm năng lượng (luân xa) bên trong cơ thể dần được kích hoạt và điều hoà. Bạn có thể sẽ cảm nhận được sự “thông tắc" sâu sắc, một dấu hiệu trở lại của dòng chảy sự sống đầy mạnh mẽ vốn có bên trong bạn. Đừng để từ “xuất thần" (ecstatic) khiến cho bạn cảm tưởng như mình sẽ bị mất ý thức & có cảm giác kém an toàn. Thực hành nhảy xuất thần sẽ đưa bạn đến với ý thức sáng tỏ, chân thực hơn bao giờ hết bởi nó yêu cầu bạn liên tục lắng nghe và làm việc cùng với những gì đang biểu lộ ngay bây giờ và ở đây - ở thực tại này. Ngày nay, trị liệu tâm lý dựa trên tiếp cận cảm thể (Somatic Psychotherapy) đang ngày càng được công nhận và tích hợp vào thực hành sẵn có của các liệu pháp khác. Về bản chất, cách tiếp cận này khá tương đồng với thực hành thiền quán, đặc biệt là niệm thân & niệm thọ trong thực hành Tứ niệm xứ (Vipassana). Với mình, đây là một điểm nhắc nhở quan trọng để duy trì thực hành vốn có theo cách thức linh hoạt, cả trong trạng thái tĩnh & động. Thậm chí trong một số giai đoạn, đây chính là thực hành thiền động mà mình chọn để thay thế cho thực hành thiền tĩnh. Bên cạnh đó, còn có thiền đi, yoga, khí công và thực hành thiền trong lúc làm việc nhà. III. Những thực hành này dành cho ai? Hiệu quả ra sao? Khác với các bộ môn nhảy mang tính biểu diễn, Nhảy xuất thần có thể dành cho bất cứ ai bởi nó không yêu cầu kỹ thuật vũ đạo, thể lực, trình độ, thiên hướng v.v…hay bất cứ “nền tảng" nào mà bạn nghĩ mình cần có. Miễn là bạn còn sống, còn thở, còn có cơ thể này! Từ “cảm thể" (somatic) mang nghĩa khá chung chung chỉ về cảm nhận nội quan của cơ thể, nó có thể phối hợp với một số cụm từ khác để chỉ đến mục đích thực hành cụ thể hơn. Tuỳ thuộc vào cụm từ đứng đằng sau đó mà nó có thể mang quy định hay chỉ dấu về giới hạn thực hành. Bạn có thể bắt gặp “giáo dục cảm thể" (somatic education), “trải nghiệm cảm thể” (somatic experiencing), “liệu pháp cảm thể" (somatic therapy)... Khác với các bộ môn nhảy mang tính biểu diễn, Nhảy xuất thần có thể dành cho bất cứ ai bởi nó không yêu cầu kỹ thuật vũ đạo, thể lực, trình độ, thiên hướng v.v…hay bất cứ “nền tảng" nào mà bạn nghĩ mình cần có. Miễn là bạn còn sống, còn thở, còn có cơ thể này! Chỉ cần lưu ý là bộ môn này - như nhiều hình thức khác - sẽ KHÔNG thay thế cho toàn bộ hoặc một phương pháp trị liệu nào mà có thể bạn đang sử dụng để chữa bệnh. Nó mang tính bổ trợ và cần được tích hợp với các mảnh ghép khác như dinh dưỡng đúng, luyện tập đều đặn, gần gũi thiên nhiên v.v… Bạn nên hỏi ý kiến của nhà chuyên môn nếu có băn khoăn về độ phù hợp với trường hợp sức khoẻ của riêng mình. Vốn biết là không thể mang kết quả của cá nhân để kết luận cho tất cả, mình đang thực hành điều phối liên tục (online lẫn offline, cho cộng đồng chung lẫn nội bộ) để quan sát và ghi nhận kết quả của nhiều người thực hành khác. Các phản hồi thực tế phổ biến nhất ghi nhận được là: “ cảm thấy được khai phóng, rất đã, rất thông suốt", thấy “lên năng lượng, vững vàng, thư thái hơn nhiều” sau khi thực hành. "Mình có xu hướng thích “tĩnh” nhiều hơn “động” Nhưng, hôm nay mình cảm thấy rất “Phê” vì được chuyển động uyển chuyển, nhịp nhàng,… khi được trải nghiệm một chút bộ môn Ecstatic Dance theo sự hướng dẫn của em Nam Phương. Biết ơn em thật nhiều nè! Một buổi sáng thứ 7 tuyệt vời! Được quẩy hết mình, được xả hết năng lượng căng thẳng,.. sau 1 tuần!" (Phản hồi của Health Coach Mỹ Hạnh sau 1 buổi thực hành Ecstatic Dance) Theo Harvard Health Publishing, liệu pháp cảm thể có thể giúp làm giảm bớt: Rối loạn căng thẳng sau chấn thương (PTSD) Các dạng đau buồn phức tạp Trầm cảm Lo lắng Vấn đề về lòng tin và sự thân mật Vấn đề về lòng tự trọng. Đau đớn, căng cơ Lo lắng và các biểu hiện khác của căng thẳng, chẳng hạn như giấc ngủ bị gián đoạn hoặc không thể tập trung Dù chưa được biết đến rộng rãi như nhiều liệu pháp phổ biến khác của Tâm lý học truyền thống, liệu pháp cảm thể đang dần được các nhà chuyên môn ở nhiều lĩnh vực trị liệu, giáo dục, nghệ thuật biểu đạt v.v… công nhận và chú ý nhiều hơn. Đã có những trung tâm nghiên cứu hay phân khoa riêng của các trường Đại học lớn (chủ yếu ở Mỹ, châu Âu) được thành lập để nghiên cứu riêng về tiềm năng của Nhảy múa & trị liệu cảm thể . Ở Mỹ, có Hiệp hội Tâm lý trị liệu cơ thể Hoa Kỳ (USABP) được thành lập từ năm 1996, với sự tham gia của một số nhà nghiên cứu tiên phong mà mình theo học trong một chương trình đào tạo khác là Chữa lành Nâng cao về Sang chấn như Peter Levine. Một nghiên cứu tiêu biểu về tiềm năng chữa lành thông qua trị liệu cảm thể rất được chú ý ở Mỹ đã được xuất bản ở Việt Nam là cuốn “Sang chấn tâm lý - Hiểu để chữa lành" (The body keeps the score), của thầy Bessel van der Kolk. So sánh tên gốc của tiếng Anh nhấn mạnh về body (thân) trong khi tên tiếng Việt nói đến tâm, ta có thể thấy rằng nếu thiếu thực hành, ta vẫn chỉ dừng lại ở học lý thuyết. Số đông thường có thiên hướng chủ yếu sử dụng tâm trí để hiểu về điều mà đáng ra cần được thân nghiệm trực tiếp. Mình từng nghe phản hồi từ một học viên là sau khi đọc xong, họ cảm thấy hoang mang và bật khóc vì thấy quá rối bời. Mình đã khuyến khích bạn ấy bỏ sách qua một bên để thực hành và tự cảm nhận! IV. Lưu ý quan trọng trong thực hành Vì trọng tâm của các thực hành này không nhấn mạnh vào hoạt động của trí năng như thu thập kiến thức & diễn giải thông qua ngôn từ, bạn nên thử trải nghiệm để thực sự cảm nhận. Và như bao thực hành khác, mỗi người có thể cần thời gian khác nhau và mức độ tập khác nhau để quan sát và cảm nhận hiệu quả. Các nguyên tắc quan trọng của Nhảy xuất thần: Nhảy tự do, không gò bò theo khuôn mẫu vũ đạo nào: Dù mình sẽ hướng dẫn vài kỹ thuật căn bản, nhưng đó sẽ là sự gợi ý hơn là chỉ đạo. Nếu cơ thể bạn muốn làm khác đi, hãy tin tưởng đi theo hướng dẫn của nó mà đừng dừng lại để cân nhắc tính “hợp lý". người điều phối như mình vẫn ở đó để quan sát và đảm bảo an toàn cho bạn. Chuyển động cảm thể: Bạn cần dịch chuyển trọng tâm chú ý từ tâm đến thân. Mình hay nói vui là “đi từ não xuống bụng” (hay phần thân bên dưới nói chung), bắt đầu quan sát các cảm giác, cảm xúc nảy sinh bên trong. Thay vì nghĩ phải làm gì tiếp theo, bạn dần học cách chuyển động dựa trên dẫn dắt mang tính trực giác từ bên trong. Hơi thở ý thức: Trong suốt thực hành bạn cần duy trì ý thức nhận biết về hơi thở. Các kỹ thuật thở sẽ được pha trộn xuyên suốt bài nhảy. Thường bạn sẽ được hướng dẫn hít vào qua mũi để điều hướng sự tập trung & thở ra qua miệng để giải phóng bế tắc, căng thẳng và độc tố. Thanh dẫn khí (sound moves energy): Một lý do khiến nhiều người ngại cảm nhận/ lắng nghe cơ thể là vì nó chứa đựng nhiều đau đớn, căng thẳng mà họ chưa muốn đối diện. Khi kết hợp âm giọng, âm nhạc với sự chú ý với từng phần khác nhau của cơ thể, việc này trở nên dễ dàng thông suốt hơn. Bên cạnh đó, các kỹ thuật sử dụng âm thanh trong bài nhảy hỗ trợ “mở khóa” các luồng năng lượng nặng nề cất chứa sâu bên trong cơ thể, đưa nó lên bề mặt và giải phóng nó ra trong trường năng lượng chung. V. Lời mời gọi “Hãy đến để mà xem" - một Mẹ bề trên đã trích lời của Chúa Giêsu khi nghe mình mời gọi mọi người đến với thực hành thiền. Cũng như vậy trong truyền thống Đạo Bụt, đức Bụt Thích Ca cũng từng nói rằng đừng tin ngay chỉ vì ai đó - dù là người bạn kính trọng, hâm mộ - nói như vậy. Trên tinh thần phi tôn giáo và nhấn mạnh vào thực chứng, mình thương mời các bạn cởi mở đến thực hành và tự cảm nhận bước đầu với trải nghiệm: CHUỖI SỰ KIỆN "ĂN MỪNG SỰ SỐNG" [Online - Sáng 19/10] Giải phóng tắc nghẽn với Ecstatic Dance & Somatic Movements: https://bit.ly/online_ED [Offline Đà Lạt - Sáng 20/10] Trải nghiệm Tắm rừng và Nhảy xuất thần: https://bit.ly/offline_ED [Offline Đà Lạt | 13 - 17/11] Retreat ALIVE - "Khi nào ta thực sự được sống?": https://bit.ly/alive-retreat Dòng chảy đã khơi nguồn, mời bạn cùng tới đây hòa nhịp, trong tự do và hân hoan
BA VIỄN CẢNH THƯỜNG XẢY RA KHI MỘT NGƯỜI VÀO NGHỀ HEALTH COACH VÌ TIỀN
Một vài năm gần đây, Google Trends ghi nhận sự tăng vọt trong lượng tìm kiếm các từ khoá về nghề coaching nói chung và nghề Health Coach nói riêng tại Việt Nam. Bạn nào quan tâm hẳn là sẽ được quảng cáo đào tạo nghề nghênh đón thường xuyên trên Facebook, thậm chí có lẽ đã tham gia vài webinars, hội thảo...của các đơn vị đào tạo đủ thượng vàng hạ cám. Bản thân mình rất quan ngại khi các quảng cáo nghề hiện nay hầu hết đưa ra các lời hứa hẹn về…tiềm năng kiếm tiền ngày càng lớn. Khi thử click vào xem, mình thấy đó là quảng cáo đến từ các đơn vị rất non trẻ, vừa mới thành lập. Một số có gửi lời mời mình làm giảng viên, nhưng khi vào xem website thì mình thấy không có đủ thông tin để tin tưởng. Dù thu nhập tốt là một trong những PHẦN THƯỞNG của nghề SAU khi bạn đã thực sự trao được giá trị cho khách hàng, nó KHÔNG NÊN là MỤC TIÊU ngắn hạn khi bạn đến với nghề. Nếu nó trở thành mục tiêu, sẽ có ba viễn cảnh thường thấy: 1. Bạn sẽ học các khóa đào tạo nghề nhanh chóng & tập trung vào bán thực phẩm chức năng, thực phẩm bổ sung, thuốc, các sản phẩm mang lại hiệu quả tạm bợ khác…của các nhóm lợi ích đằng sau chương trình đào tạo. Họ sẽ dạy bạn bán hàng & kiếm tiền sao cho nhanh chóng, kiến thức về dinh dưỡng-sức khoẻ vừa đủ để bán hàng. 2. Bạn tham gia vào các chương trình dài hơn (6 tháng-1 năm…) của các đơn vị chuyên nghiệp, có uy tín bền vững, thậm chí lấy bằng cấp quốc Tế. Nhưng rồi bạn sẽ cảm thấy sốt ruột, thất vọng, hoang mang…khi mãi mà chẳng đạt được mục tiêu kinh tế như đã mong đợi. ‘ 3. Không cần biết bạn học ở đâu, nhưng nếu ám ảnh với việc kiếm nguồn thu tốt thì cái bằng đấy cũng chỉ để hợp thức hoá việc kinh doanh một dịch vụ có khả năng sinh lời cao. Trên thực tế ghi nhận, có những người học bằng cấp đàng hoàng nhưng một thời gian sau xoay sang…mở nhà hàng bán thịt, rượu, TPCN giá cao… Đó là chưa nói đến chuyện khả năng quản lý tài chính kém thì dù có thu nhập tốt cũng chưa chắc đã còn lại được gì nhiều, hay khả năng quản lý cảm xúc liên quan đến tiền bạc (money EQ) thấp cũng sẽ dẫn đến khá nhiều đau khổ và cảm giác thiếu thốn không rời - dù cho bên ngoài là người giàu hay người nghèo. Ngày xưa, bản thân mình khi chọn nghề này nhanh chóng mà không cần đi qua các bước khảo sát thị trường & tiềm năng nghề, không cần biết thu nhập thực tế là bao nhiêu…bởi vì mình tin & biết rằng nghề này sẽ thỏa mãn những giá trị mà mình rất khao khát lúc đó nhưng các công việc cũ, dù lương cao đãi ngộ tốt, chưa đáp ứng được: Đóng góp giá trị tốt đẹp cho cộng đồng, xã hội, môi trường. Gieo hạt phước lành Cân bằng lại sức khỏe và lối sống cho chính bản thân mình, thay vì những điều này bị hy sinh khi theo đuổi một sự nghiệp khác. Góp phần lấp được lỗ hổng lớn mà ngành y tế hiện đại không thể đáp ứng … Ảnh một buổi thực hành trong retreat Nương tựa đất mẹ 2023 do Nam Phương và đội ngũ tổ chức với rất nhiều giá trị cho sức khỏe của người thương, môi trường và cộng đồng. Mình tin rằng như một quy luật tự nhiên của vũ trụ, ai trao tặng điều gì tốt đẹp thực sự sẽ được nhận lại xứng đáng. Không có tiền thì có phước, không thể nào không nhận lại. Chính vì xác định nhận những giá trị này là chính nên mình có thể bình tĩnh đi với nghề mà không đặt mục tiêu thu nhập ngắn hạn. Trường mình có đào tạo về Marketing, Sales, Branding…và mình đơn giản là làm theo những gì được dạy và mình thấy phù hợp, không suy nghĩ quá nhiều. Đây là thực tế ghi nhận của mình: Sau 6 tháng đầu tiên, mình có thể bắt đầu thực tập với anh em bạn bè chung quanh và có những khách hàng đầu tiên. Sau một năm khi tốt nghiệp, mình có thu nhập đều đặn và đủ sống (hồi mới vào nghề 2017-2018, mình nhớ đâu đó rơi vào 10-15tr vnđ/tháng). Sau 3 năm, cùng là dịch vụ coach 1:1 mình đã có thể x3 số tiền/khách hàng. (Những dấu mốc này diễn ra tự nhiên, không gây căng thẳng, không phải cố quá và chỉ cần mình tự làm độc lập, không đầu tư lớn) Qua 6-7 năm, mình đã nâng cấp bản thân rất nhiều và vì vậy thu nhập cũng tăng dần đều lên qua năm tháng. Nhưng điều quan trọng nhất với mình chưa bao giờ nằm ở mỗi tiêu chí kiếm tiền, mà mình luôn nhớ về những giá trị ban đầu mình tâm niệm.
Một số lúc, dù thu nhập bị giảm xuống nhưng cuộc sống tưởng thưởng cho mình những giá trị không thể mua được bằng tiền, và mình cũng sẽ không đánh đổi với bất cứ số tiền nào. Mình nhớ ở năm thứ 3 khi hành nghề, có đàn anh trong nghề cũ vẫn dụ dỗ mình quay lại làm quản lý cho một dự án công nghệ và nói rằng: “Lương cao và việc nhàn, em có thể làm một thời gian để có vốn lớn hơn, rồi sau đó em có thể quay trở lại với nghề này…”
Vào thời điểm đó, sau khi xây nhà mình đã cạn vốn dành dụm. Logic của anh có vẻ khá ổn, nhưng lòng mình biết rằng một khi đã lựa chọn như vậy, mình sẽ trì hoãn hoàn thiện con đường nghề nghiệp của mình và đóng cửa lại với những cơ hội tốt đẹp mà mình sẽ có nếu kiên trì. Mình đã từ chối anh. Sau đó là thời kỳ mà những khoá học online mình mở ra đều thành công trên mọi phương diện. Và một điều quan trọng nữa, mình nhận ra một món quà mà trước đó mình không ngờ sẽ được nhận nhiều như vậy: Sự tự do, linh hoạt tối đa trong các lựa chọn cuộc sống. Ảnh: Podcast Chầm chậm mà sống là một trong những kênh sáng tạo được các khán thính giả đón nhận với rất nhiều phản hồi tích cực, hữu ích mà Phương có thể trao tặng. Có những năm mình muốn ưu tiên đi nâng cấp nghiệp vụ, tu học, xây nhà, chăm sóc gia đình, hồi phục sức khoẻ v.v…thì mình làm ít lại, chấp nhận thu nhập ít hơn. Sau đó, mình ghi nhận rằng giá trị nhận lại hoàn toàn bù đắp xứng đáng cho việc xây dựng sự nghiệp bền vững và vượt xa những gì tiền mua được. Số tiền nào có thể mua được sức khoẻ và bình an cho chính mình và cho cha mẹ, người thân? Số tiền nào có thể mua được các mối quan hệ chân thành, ấm áp với các đồng nghiệp & đàn anh đàn chị vô cùng tuyệt vời trong nghề? Số tiền nào có thể mua được cuộc gặp gỡ với những vị thầy tâm linh & thiện trí thức lớn, mà nhờ có nghề mình đã được gặp? Số tiền nào có thể mua được một tâm thanh thản? Số tiền nào có thể mua được uy tín, giá trj, phẩm chất của ta? … Hãy tỉnh táo! Đừng nhầm lẫn phương tiện với cái đích. Đào sâu để gọi tên được những giá trị mà thẳm sâu con tim bạn khao khát, nó có thể ẩn chứa ngay bên dưới những mục tiêu về thu nhập mà bạn nghĩ là mình cần đạt được. Thực chất, điều mà bạn cần là sự đủ đầy, trọn vẹn, tự do, tâm an, cân bằng…phải không? Nếu đúng vậy thì cứ yên tâm và kiên nhẫn mà đi. Vì một khi luôn nhớ về cái đích thực sự, chắc chắn bạn sẽ “đến”. Bên dưới là các chương trình học nghề & bổ trợ nghề của các đơn vị, cá nhân mà Nam Phương đã lựa chọn cho mình và thực sự tin tưởng. Bạn có thể tham khảo như một trong những lựa chọn chất lượng cao, đầu tư bền vững nhé! Chúc bạn an vui trên từng bước chân hành nghề chân chính! Ảnh: Phương trong buổi chia sẻ về Tiền hạnh phúc với nhóm Mindfulness-based Transformation. CÁC CHƯƠNG TRÌNH CỦA HỌC VIỆN IIN MÀ NAM PHƯƠNG ĐÃ LẤY CHỨNG CHỈ HÀNH NGHỀ: Link chương trình của học viện IIN Hoa Kỳ Khi theo link trên hoặc nhập mã PHUONGXIIN lúc thanh toán, bạn sẽ được giảm 15% cho bất cứ chương trình nào bạn chọn. Nếu nhập học trước 16/7/2024, bạn được giảm 20% (Chương trình mình học là Health Coach Training Program. Tuy nhiên nếu chưa thấy sẵn sàng đầu tư vào chương trình dài hạn để hành nghề, bạn có thể chọn các chương trình ngắn hơn và cảm nhận dần mức độ quan tâm và cam kết của bạn đến đâu đã nhé). TẬP HỢP CÁC KHOÁ CỦA BUSINESS COACH MÀ PHƯƠNG ĐÃ TIN TƯỞNG HỌC BỔ TRỢ THÊM TRONG NHỮNG NĂM GẦN ĐÂY: Khóa Business Coach Bài viết “ Người hướng dẫn mình trong kinh doanh chân chính " để bạn tham khảo thêm.
BA YẾU TỐ THÚC ĐẨY CHUYỂN DỊCH MẠNH MẼ
Khi rời bỏ một nghề nghiệp đã gắn bó lâu năm, ổn định để chuyển sang một hướng đi hoàn toàn mới, ta thường không tránh khỏi việc phải đối diện với những vùng không chắc chắn: thu nhập có thể sẽ bấp bênh, chuyển tới một vùng xa lạ không quen ai, cảm giác phải làm lại từ đầu mọi thứ…Từng sống & làm việc trên khắp Việt Nam, mình cũng có rất nhiều đợt chuyển dịch gắn với nghề và giai đoạn phát triển. Khi nhìn lại những giai đoạn chuyển dịch lớn, mình thấy thời kỳ này chứa đầy sợ hãi hay thú vị, rủi ro hay cơ hội…đều là ở góc nhìn. Giống như ngày-đêm nối nhau bằng những thời kỳ nhập nhoạng tranh tối tranh sáng vậy. Khi tập thiền và yoga, những thời điểm khi mặt trời lên & xuống thường được cho là thời điểm tốt nhất để thực hành, vì chúng chứa đựng năng lượng thuận lợi cho việc chuyển đổi nhận thức. Bên ngoài và bên trong phản ánh nhau, nên trời-đất chuyển đổi thì bên trong mình cũng tương ứng, dễ nhận biết hơn. Bây giờ nhìn lại thì nói được vậy, chứ thật ra lúc mình chuyển sang nghề Health Coach có rất nhiều nhân duyên đưa đẩy mà mình không ý thức được hết. Một trong số đó thật ra là vì…chán nghề cũ, một nghề mà mình đã từng rất đam mê. Khi ở thành phố và cuộc sống chủ yếu chỉ xoay quanh việc từ nhà đến văn phòng rồi từ văn phòng về nhà, việc ôm laptop 8h/ngày là ổn. Thu nhập cao, đãi ngộ tốt, thường xuyên đi nước ngoài công tác, cha mẹ họ hàng tự hào… là ổn. Thế nhưng khi chuyển về sống tại một nơi mà “chim hót thông reo hoa nở, trời xanh mây trắng là đây", việc phải ôm laptop ngồi một chỗ làm việc trở nên quá đáng chán. Chuyển dịch sang một hướng đi mới khiến bạn thích thú giống như là một dòng chảy cần đi qua nhiều chỗ uốn khúc, thay đổi tầng độ…để lưu thông; đứng một chỗ không khác gì để nước mãi trong ao tù, dần vơi cạn sức sống. “Chán” nghe thì không hay ho như “theo đuổi đam mê", “tìm kiếm mục đích sống", “muốn tạo giá trị tốt đẹp cho xã hội"... nhưng nó là động lực đứng sau vô vàn sáng tạo & đổi mới. Bây giờ mình phải cảm tạ nỗi buồn chán! Có những người cứ mãi dùng dằng không chuyển sang hướng mới được dù đã quá chán nghề cũ, có lẽ một phần nguyên nhân là do không biết chuyển đổi môi trường sống. Mỗi môi trường khác nhau sẽ thuận lợi cho những định hướng sinh sống khác nhau, thậm chí mang tính chất quyết định đối với những quyết định về nghề. Nếu chọn được đúng môi trường phù hợp, bạn sẽ thấy cuộc chuyển dịch không cần quá nỗ lực, như thể chỉ cần buông lỏng ra và để dòng chảy đưa đi là đủ. Hôm nọ một người em đang trong quá trình chuyển nghề nói với mình là : “Em đã nhận diện được những khuôn mẫu bên trong mình rồi, nếu em không sửa thì ở đâu cũng thế thôi…”, và sau đó hàm ý là cho nên em cứ ở chỗ cũ và sửa mình đã. Bên trong mình liền bật lên câu thiền ngữ: “ Có chắc thế không ?” của Sư Ông Làng Mai. Cứ để bạn nói hết, rồi mình trao đổi để bạn phản tư lại mặc định “ở đâu cũng thế thôi" có đúng hay không…Sau đó, bạn trở nên rốt ráo hơn trong việc tính toán các bước chuyển dịch: nhắm sắp xếp lịch trình, tính toán chi phí sống, sử dụng Bảo hiểm thất nghiệp duy trì được đến lúc nào, điều gì có thể thay đổi nếu môi trường xung quanh bạn thay đổi v.v… Một yếu tố cuối cùng mà mình nhận thấy đã thúc đẩy mình có những bước nhảy vọt là…nỗi sợ. Có thể đi hay ở, rẽ hướng nào cũng có rủi ro và kích hoạt nỗi sợ mà thôi. Quan trọng là mình để kiểu sợ nào thúc đẩy mình? mình sẽ không bảo bạn hãy “chuyển nỗi sợ thành tình yêu" 😅, nghe thì hay nhưng có thể hơi khiên cưỡng ở giai đoạn đầu. Đã nhúng mình vào đâu mà biết chắc sẽ yêu? Tình yêu không phải tự nhiên có, nó thường là trái ngọt của cả một quá trình bồi đắp. Hồi mình quyết định chuyển nghề, mình không sợ phải làm lại từ đầu mà sợ nếu không chuyển đổi, mình sẽ không-là-mình-nữa, sẽ bỏ lỡ hết cuộc sống này. Gần đây, mình cũng đang trong giai đoạn chuyển dịch lớn. Và một lần nữa mình cảm nhận được nỗi sợ trồi lên liên quan đến tâm lý mình không-đủ-tốt. Thế nhưng một lần nữa, nỗi sợ chênh lệch giữa năng lực hiện tại với năng lực cần có không tác động đến mình nhiều bằng nỗi sợ bị tụt hậu, ỳ trệ và dừng phát triển nếu từ chối nhảy đến phía trước. Không biết những người đọc bài viết này đang ở trong giai đoạn nào, quá trình chuyển dịch của bạn đến đâu? Nếu muốn cùng chiêm nghiệm với mình, bạn có thể viết xuống câu trả lời cho vài câu hỏi sau: Môi trường sống nào sẽ thuận lợi nhất cho hướng phát triển nghề nghiệp sắp tới của tôi? Tôi đang tư duy theo chiều nào: chuyển nghề rồi mới chuyển môi trường, hay chuyển môi trường rồi để cho môi trường đó tự nhiên thúc đẩy việc chuyển nghề?
Tôi có những nỗi sợ gì gắn liền với các lựa chọn mình có? Nỗi sợ nào có thể trở thành động lực để tôi chuyển dịch về hướng sáng-đẹp-tử tế hơn? Tôi có thể duy trì việc đi trên lối cũ (dù đó là công việc, môi trường sống, mối quan hệ…) bao lâu nữa trước khi sự chán ngán giết chết tâm hồn? Bạn có đang chịu tác động bởi những yếu tố nói trên? Cùng nhau ta trao đổi thêm nhé👇 Ảnh: Ảnh chụp lúc bình minh trong chuyến đi Úc. Khi đang học lấy bằng Health Coach, mình đã đến học hỏi trực tiếp với nhà thực dưỡng gạo cội Lương Trùng Hưng và được bác chỉ dẫn không chỉ thông qua kiến thức mà còn qua thân giáo. —--- Về tầm quan trọng hàng đầu của môi trường sống trong bài viết “ 4 loại hạt tạo phước lành bền vững nhất
4 loại hạt tạo phước lành bền vững nhất
Nếu một ngày thấy cuộc sống nhàm chán, hãy biết rằng cuộc sống chẳng bao giờ có lỗi chi. Lỗi là ở cách mình đã sống, đã thấy, đã cảm - không được làm mới đã lâu rồi. Một căn nhà đẹp, một khu vườn đẹp đến đâu mà không ngày ngày được quét dọn, vun vén…thì sớm muộn cũng trở nên hoang tàn. Cũng như vậy với khu vườn của cơ thể, tâm trí và cả linh hồn …lần cuối ta chăm bón, vun bồi là khi nào? Lần cuối ta gieo hạt, ươm cây là khi nào? Nhiều người nói rằng mình đã có cuộc sống mà họ mơ ước. Rằng mình may mắn như thế nên mới có thể rảnh rang mà sống chậm. Thế mà cũng có nhiều lúc mình thấy không hài lòng các bạn ạ. Nhất là khi bộ phim trình chiều trong nội tâm con người thường hay theo tuyến kịch bản của những điều chưa-đủ, chưa-chắc, chưa-xứng…Nếu không nhận ra mà chỉnh sửa, “sống chậm" mà đầu liên tục nhảy số thì có huề vốn không? Mọi thứ chúng ta đang có hay không có đều xứng đáng với nhận thức và nỗ lực trước đó của ta. Trong kinh Đại Phước Đức (Mangalasutta), Bụt giảng về 38 loại hạt tốt đẹp mỗi người có thể gieo trồng cho khu vườn cuộc đời được ra hoa trái bền vững. Giống như một người làm vườn thuận tự nhiên & thông thái thường có quy hoạch cây gì tiên phong đi trước nhất để có thể sớm cho bóng mát & làm đất tốt, chúng ta cũng cần biết những loại hạt nào nên được gieo trước nhất để tạo điều kiện tối ưu nhất cho những cây còn lại theo sau. Trong kinh, có bốn loại nhân lành được gọi là “cỗ máy thành tựu bốn chi" ( sampatticakka). Trong đó, “cakka" được gọi là một hiện tượng tự nhiên có khả năng làm tiếp nối nguyên nhân - kết quả, như một cỗ máy đều đặn vận hành để phát khởi thuận lợi cho các nhân lành khác. Theo lời giảng của các thầy tổ, khi vận hành đồng bộ được cả bốn loại nói trên thì tất cả những an vui & hạnh phúc của con người có thể được thành tựu vững mạnh lâu dài như ý muốn. Đó là: 1. Cư trú nơi thích hợp: Chúng ta chú trọng sự phát triển ở khía cạnh nào, muốn công việc và cuộc sống được phát triển theo hướng ra sao? Từ đó mà chọn nơi cư trú thích hợp. Chú trọng phát triển kinh doanh thì ở nơi có nhiều điều kiện giao thương tốt, chú trọng khoẻ mạnh thì ở nơi có thời tiết ôn hoà, chú trọng học tập thì ở nơi có môi trường học tập & những vị thầy tốt…Nghe thì có vẻ hiển nhiên, nhưng rất nhiều người đang sống ở nơi gây nhiều nghịch duyên cho sự phát triển của mình. Rồi quanh năm suốt tháng than thở và đổ lỗi cho nơi chốn đó: quá ô nhiễm, quá nhiều mối quan hệ độc hại, quá nhiều cám dỗ…và lấy đó làm cái cớ cho sự phát triển lệch lạc của mình. Hoặc cũng có người đang vì người khác mà cư trú nơi không thích hợp, ví dụ như chăm sóc cha mẹ đau bệnh hoặc cho con gần trường tốt. Lâu dài, ta thấy mình như một cái cây bị trồng lâu năm trong chậu, không có đủ đất để vươn rễ nên đành bó rễ lại và chấp nhận sự phát triển còi cọc của cành lá. Hãy luôn có một tầm nhìn dài hạn hơn giai đoạn hiện tại, và dần thiết lập các điều kiện để dần an trú được tại một nơi cư trú phù hợp hơn. Bên cạnh đó, hãy tự phản tư bằng câu thần chú “Có chắc không?” : Có chắc cho con học ở trường quốc tế xịn nơi thành phố thì tốt hơn là cho nó được gần gũi thiên nhiên? Có chắc để ba mẹ sống gần bệnh viện (để tiện khám chữa) thì tốt hơn là cho họ được về quê vui thú ruộng vườn? v.v… 2. Thân cận hiền nhân: Với mình, điều kiện này còn quan trọng hơn điều kiện trước. So với ngày xưa ở đâu thì giao tế chủ yếu với người nơi đó, ngày nay chúng ta có nhiều điều kiện để chủ động hơn thông qua Internet và các phương tiện đi khắp địa cầu. Hiền nhân có thể là các vị thầy, tiền bối, đồng nghiệp, bạn tốt, cộng đồng tử tế, tăng thân (đoàn thể những người cùng đi trên con đường thực tập) v.v…Từ họ mà ta định hình nên nhận thức, tư duy, được trao những cơ hội phát triển, được soi sáng và nâng đỡ, được…tát cho tỉnh ra khi lỡ mê muội, và được truyền cảm hứng từ chính thân giáo của họ. Mình có tiêu chí rất cao cho những người đồng hành cùng mình, vì khi đã chọn nhau rồi thì chúng ta cùng là vị thầy đáng kính của nhau. Là tấm gương để soi lại mình. Là một khoảng trời tri kỷ. Và ta không bao giờ được quên rằng có phước lắm mới gặp nhau! 3. Trước đã làm phước thiện công đức: Theo sau điều kiện vừa nói trên, chúng ta có khuynh hướng gieo trồng nhiều hạt phước lành khi gần những người cũng chăm chỉ gieo trồng trên ruộng phước của họ. Xã hội đầy rẫy những tiêu cực y như tình trạng ô nhiễm khắp toàn cầu. Thế nhưng thay vì than vãn với tình trạng chung ta đơn giản là có thể quay về vun trồng cho chính khu vườn của mình, làm phần mình trước? Thi thoảng mà thấy bản thân trở nên nhàm chán, chây ỳ, tiêu cực… mình cũng thường chủ động tìm đến với một người bạn nào đó có phẩm chất mà mình muốn được khơi dậy trở lại, rồi lại cùng họ làm những việc thiện lành khác. Trong buổi triển lãm ảnh Tĩnh Lặng năm trước, bài phát biểu của mình được đặt tên là “Mỗi thứ mình làm ra đều nhờ có cộng đồng" là vì vậy. Có những chuyến tu học, đi từ thiện, đi trồng cây…mình làm không phải vì mình có tâm cao thượng sẵn. Mà mình làm vì mình biết rằng cứ làm đi rồi tâm cao thượng mới được đánh thức trở lại. Quan hệ nhân quả có thể đảo ngược so với những gì ta từng nghĩ. 4. Thiết lập thân tâm chân chánh tốt lành: Kết hợp với những nhân lành nói trên, dần dần tâm ý của mình được nắn chỉnh đúng hướng, quan sát liên tục và sửa chữa thân tâm cho ngày một tốt đẹp hơn. Như thể sau một thời gian làm vườn và ta học hỏi và quan sát thấy ngày một rõ hơn điều kiện sinh trưởng của mỗi loại cây, rồi ngày càng biết cách đặt từng loại vào đúng điều kiện ánh sáng, độ ẩm, đất đai thích hợp. Đây là một quá trình dài hơi, đôi khi kết quả có thể khá chậm chạp. Tuy nhiên, dù ta có thể trông thấy bằng mắt thường hay không thì cây ngày nào cũng có rễ đan xuống đất chặt hơn một chút, cành lá cũng vươn lên thêm một chút…Đến lúc quên bẵng không thèm để ý nữa mà chỉ tập trung chăm bón khu vườn của mình mỗi ngày, thì đến thời điểm vô tình ra vườn, giật mình nhận thấy hoa trái tốt tươi tự lúc nào! Trong cỗ xe thành tựu bốn chi pháp này, số 4 là quan trọng nhất. Có những người đã gieo cả ba loại hạt trước, nhưng vì thiếu loại hạt số bốn mà cũng đi sai đường. Và ngược lại, có những người không thuận lợi trong việc gieo ba loại hạt trước, nhưng vì gieo loại số bốn này với tất cả lòng quyết tâm, kiên trì…thì cuối cùng cũng bù đắp được rất nhiều. Đọc đến đây, bạn thấy lòng khởi lên mong muốn gieo loại hạt nào mạnh mẽ, đều đặn hơn? Nguyện mong các bạn có duyên đọc được bài này có thêm cảm hứng gieo hạt & chăm sóc vườn tâm của mình đều đặn mỗi ngày. Viết theo lời dạy của Bụt và các thiền sư: Sayadaw U jotika, Sayadaw Nandamalabhivamsa, Thích Nhất Hạnh, cũng như cảm hứng từ Đất Mẹ vĩ đại.
3 bài học quan trọng sau một quãng nghỉ dài
Khi bắt đầu bước sang năm thứ 7 hành nghề toàn thời gian, mình có một nhu cầu cấp thiết là được làm mới lại mình. 7 năm là không dài nhưng cũng chẳng ngắn, một khi đã dốc toàn bộ trí óc lẫn con tim vào một nghề mà thuở khởi đầu chẳng mấy người biết. 7 năm đầy những khúc lên thác xuống ghềnh, một khi đã dấn thân vào tất cả mọi hình thái tự vạch lối tìm đường. 7 năm vừa qua như một bản nhạc có thăng có giáng, và rồi cũng có lúc cần nốt lặng sâu. Từ đầu 2023 đến đầu 2024 là hơn một năm mà mình liên tục có những quãng nghỉ dài, cứ 1-3 tháng/đợt để đi học thêm nghiệp vụ, thiền tập, chữa lành, du lịch, tham dự các hoạt động không liên quan đến công việc, khám phá lại bản thân… dù bên ngoài làm điều gì, mình cũng xác định tập trung vào điểm tựa bên trong mình. Sau đây là những bài học mình đúc rút lại về ý nghĩa của những quãng nghỉ trong thời gian qua: Nghỉ ngơi là để không bao giờ từ bỏ Rất nhiều người không dám nghỉ dài hơi, lúc thì bởi muốn tận dụng đà thuận lợi đi lên của công việc, lúc thì bởi càng khó khăn thì càng cảm thấy muốn vẫy vùng, thúc đẩy mình tìm ra giải pháp. Mỗi người một hoàn cảnh nên mình không đánh giá ai với quyết định của họ. Tuy nhiên, căng thẳng mãn tính , kiệt sức, chấn thương, bệnh tật nghiêm trọng đều là những thông điệp - à không, tiếng gào thét của cơ thể - rất cần được lắng nghe kịp thời. Nếu không, khả năng ta phải từ bỏ nghề mình từng tâm huyết là khá lớn. Lúc đó, “chuyến nghỉ” trở thành chuyến đi chữa bệnh, đi cấp cứu. Ta có thể bị bắt buộc phải về hưu sớm. Vốn biết bản thân từng là một người nghiện việc, mình phải tập tư duy “Nghỉ ngơi đúng lúc" - chỉ cần pin cạn xuống dưới 50% là phải nạp lại ngay lập tức. Ngay trong ca làm việc, trong ngày, trong tuần. Với mình, nghỉ ngơi là để không bao giờ phải từ bỏ con đường mình tin tưởng. Nghỉ ngơi là để đổ đầy trở lại không chỉ năng lượng của Thân, mà còn trở lại với Tâm ban đầu. Để rồi có thể trở lại một lần nữa và lần nữa, hào hứng khám phá và thử nghiệm. Nghỉ ngơi để rồi còn quay về với những mỏ neo sẵn có Nhiều người sợ những chuyến nghỉ dài vì khi trở lại phải lấy đà khá lâu, thậm chí cảm giác như phải làm lại từ đầu. Bản thân mình nhiều lúc cũng cảm thấy vậy, nên có thể nghỉ dài nhưng không…quá dài. Quãng nghỉ thường cũng được tính bao gồm cả những tuần khởi động trở lại, khi pin đã dần báo đã nạp đủ rên 80%. Mình cũng nhận ra rằng mình sẽ không mất thời gian lấy đà quá lâu nếu biết mỏ neo nằm ở đâu. Ở những tuần chuẩn bị quay trở lại toàn công suất, mình dần lấy lại nhịp điệu công việc thông qua việc quay lại với những hoạt động nhẹ nhàng, vui vẻ hoặc có tần suất nhịp nhàng. Ví dụ như mình sẽ khởi động lại với những buổi Q&A hàng tháng, ngoài vấn đáp với học viên mình còn dẫn thiền, tập khí công, điều phối vòng tròn chia sẻ. Trao tặng hoàn toàn miễn phí, miễn là được làm. Hoặc trở lại với nhịp ra đều đặn hàng tuần của một series podcast mới bằng một trailer ngắn…Cứ làm một điều gì đó cụ thể, đơn giản, không tốn quá nhiều sức lực, rồi từ từ mình sẽ thấy mình đang hoà trở lại dòng chảy cũ lúc nào không hay. Nghỉ ngơi là để tìm về những cội rễ vững chắc nhất Có rất nhiều điều có thể làm, cám dỗ có thể đi theo trong những chuyến nghỉ. Vì vậy, nếu không xác định rõ mục đích chính của bản thân, chuyến đi nghỉ dù dài hay ngắn cũng có thể trở thành uổng phí thời gian. Có một số người lười đi nghỉ vì không biết cách nghỉ sao cho không tốn sức. “Nghỉ ngơi kiểu ăn chơi” như party thâu đêm, dành quá nhiều thời gian lên MXH hay chụp ảnh…là những kiểu sẽ gây hao mòn còn hơn không nghỉ. Mỗi chuyến nghỉ ngơi của mình thường có một Danh sách không-làm , nếu có lần nào thấy mệt sau khi nghỉ thì thường là do không tuân thủ danh sách này - xem điện thoại quá nhiều trước khi đi ngủ. Mình đặt mục tiêu sao cho được không-làm-gì ở những thời điểm cụ thể nhất định, nghỉ sao cho đúc rút được những bài học cụ thể, làm chặt trở lại những kết nối với cả người thân lẫn chính mình, và đón những trải nghiệm khiến cho cuộc đời trở nên đáng sống… Trong tất cả những điều mình thu hái được sau những chuyến nghỉ dài, mình nhận ra quan trọng nhất là được tìm về nuôi dưỡng mình trong những cội rễ vững chắc nhất. Mỗi người đều không thể tự sinh ra và tự xây đắp mọi thứ một mình, chúng ta đều được truyền thừa những hạt giống của gia đình, tổ tiên, nền văn hoá và thậm chí là toàn bộ hành trình trước đó khi ta đi qua vô lượng kiếp sống. Nếu như vừa biết loại bỏ đi những điều không cần thiết và đồng thời biết đường quay về với những di sản sẵn có, ta giống như một nhành cây non mỏng manh nhưng lại được ghép vào bộ gốc vững chắc nhất. Nhành cây đó không phải dành rất nhiều năm để phát triển gốc rễ nữa, nó đơn giản là được thừa hưởng và nhận tối đa dưỡng chất. Những cội rễ mà bạn có thể quay về thừa hưởng là gì? Với mình, nó là: Truyền thống nghề của gia đình: Nghề của mình là “lai ghép" giữa hai cội cây ban đầu trong nghề lâu năm của bố và mẹ, những người có kinh nghiệm 30-40 năm trong nghề bác sĩ & giáo viên. Ngày xưa mình từng từ chối đi theo nghề của bố mẹ vì chưa có những ấn tượng đủ hấp dẫn, thế nhưng nhìn lại mình thấy những tinh hoa cũ vẫn đang được tiếp nối trong những hình hài mới. Bố mẹ để lại cho mình không chỉ gene di truyền, mà còn cả nguyên tắc, phẩm chất và tâm huyết của người hành nghề. Truyền thống đạo Bụt: Mình là một tâm hồn tự do nên cũng không tự nhiên chấp nhận một tôn giáo nào chỉ vì đó là truyền thống. Mình đã mở tâm và đi một vòng nghiên cứu, nếm trải nhiều thực hành tâm linh, theo tôn giáo lẫn phi tôn giáo. Mình nhìn ra được sự tương đồng lẫn khác biệt trong nhiều “con đường” khác nhau, dưới những cái tên và hình thái phong phú. Thế nhưng, mình vẫn tìm thấy được sự bình an lớn nhất trong tâm khi trở lại với truyền thống Đạo Bụt. Có những thực hành trước đây mình không thích thì đơn giản là không làm, nhưng giờ đây khi đã thấm thía thì mình có thể làm với tất cả sự chú tâm. Kho tổng nghiệp từ quá khứ: Có những gia tài mình được tự thân kế thừa từ hành động của chính mình ở những kiếp sống trước. Có khía cạnh trong cuộc sống mình thấy phước rất mỏng, liền nhắc mình phải “gầy vốn" lại dần dần. Nhưng cũng có những khía cạnh mà khi điểm lại thấy mình quá may mắn, mình liền nhắc mình phải biết ơn & thể hiện sự biết ơn đó một cách rõ ràng. Dù thế nào đi chăng nữa, mình cũng cảm thấy rất công bằng và xứng đáng với những gì bản thân đang có hay không có. Thừa hưởng rồi có thể tiếp nối các truyền thống đó như thế nào để không gây uổng phí, để tiếp tục để lại những gì đẹp nhất cho thế hệ sau? Đó là một câu hỏi lớn khác mà câu trả lời sẽ nằm trong cách mình sống, cách mình làm nghề và cách mình liên hệ với cộng đồng trong giai đoạn tới. Chúc các bạn có những chuyến nghỉ ngơi kịp thời và có thể quay về nương náu vào những cội rễ vững chắc nhất.
Cuộc hội ngộ với người thầy chữa tuyệt vời nhất
Kể từ năm ngoái, mình luôn ấp ủ về chuỗi trò chuyện với những người thầy chữa đã hỗ trợ cho mình trong giai đoạn lao đao vì bệnh tật tầm cuối 2022 - đầu 2023. Ở những buổi này, vừa có họ là người thầy cung cấp kiến thức & kinh nghiệm hành nghề lâu năm, vừa có mình trong vai bệnh nhân đã hồi phục, chia sẻ lại kinh nghiệm đi qua đau thương và trở lại sống vui - khoẻ - có ích :). Thế rồi, có vẻ như mình còn đang có dịp kết hợp với họ làm các chuyến nghỉ dưỡng thanh lọc thân-tâm, như những đồng sự có ân tình với nhau. Dù đã trải nghiệm cùng rất nhiều các cao thủ từ đủ các môn phái, có một người mà mình đặc biệt yêu quý và tin tưởng. Đó là anh Đỗ Mạnh Cường - người thầy chữa mà mình sẽ kể về nhân duyên gặp gỡ trong blog này. Từ những ca bệnh lúc nửa đêm... Cuối năm 2022, sau khi ngẫu hứng đi vào một vùng núi hoang vắng tại Cao Phạ (Yên Bái) và ngồi thiền trong đó, mình trở về và bắt đầu có dấu hiệu mệt mỏi. Tưởng rằng chỉ là cơn cúm thông thường nên mình vẫn lên xe để đi tiếp qua Hà Giang vì đã có hẹn thăm một người bạn ở đó. Thế rồi mình sốt luôn trên chuyến xe và đến nơi thì nằm bẹp dúm ở khu phòng chung tại một hostel của chị bạn suốt cả tuần sau đó. Mình tự làm các biện pháp chăm sóc cổ truyền như cạo gió, nấu nước xông hơi và sau đó được một y sĩ truyền nước, nhưng cơn sốt lạnh không hề có dấu hiệu thuyên giảm. Thậm chí, mình cảm thấy nó là một đợt ốm bất bình thường nhất mà mình từng gặp nhưng chưa thể lý giải tại sao. Thế rồi một người bạn thân của mình đã liên hệ đến anh Cường, vốn là…bạn của bạn. Mình lúc ấy cũng chỉ biết đến anh như một vị thầy thuốc Đông Y và thậm chí đã nảy sinh nghi ngờ là không biết Đông Y mà hỗ trợ từ xa thì có…”xi nhê" gì không? Thế nhưng vì không còn lựa chọn nào khác, mình trao đổi với anh qua zalo, mô tả triệu chứng và gửi hình ảnh lưỡi, mặt v.v…để anh chẩn đoán. Ban đầu anh dạy mình nhấn vào một số huyệt và dán cao. Tuy nhiên sau đó, anh mới nói: “Để anh truyền thêm năng lượng cho em”. Đến lúc này thì mình mới biết anh có khả năng nằm ngoài giới hạn Đông Y (ít nhất là theo ấn tượng hạn hẹp của mình lúc đó về Đông Y truyền thống. Và thế là liên tiếp mấy ngày liền, cứ đến nửa đêm là anh hướng dẫn cho mình đọc một câu khẩu quyết rồi nằm buông thư, để anh tự làm. Mình nằm thấy êm ru, không cảm thấy gì quá nhiều. Chỉ đợi đến khi anh nhắn xong là biết xong. Rồi cứ thế đi ngủ. Những ngày được anh truyền năng lượng, sáng dậy mình thấy cắt sốt và khoẻ ra. Dựa trên kết quả đó mà mình thấy rất tin tưởng anh. Chỉ thấy áy náy là ngày nào anh cũng làm việc đến khuya rồi còn phải hỗ trợ mình lúc nửa đêm, như vậy không biết có mệt mỏi quá không? Anh thì vô tư, cứ nói không sao đâu đừng ngại. Mình nghĩ là vậy, nhưng do quá yếu ớt nên mình đành nhận sự trợ giúp của anh cho đến khi hồi phục nhiều phần và trở về được Đà Lạt. Hai anh em cũng chưa có dịp gặp mặt vì mình đi thẳng ra sân bay. ... Đến cuộc hạnh ngộ cùng người anh đồng Đạo Như một chuỗi domino đổ xuống, vấn đề cấp tính nói trên dường như đã kích hoạt và đẩy những tồn đọng lâu năm khác đi lên. Sau khi về Đà Lạt, mình tiếp tục phải đối diện với hàng loạt vấn đề - không chỉ Thân bệnh mà còn Tâm bệnh, thậm chí Nghiệp bệnh đổ đến. Từ một người vốn làm HLV Sức khỏe toàn diện và khá tự tin vào sự cân bằng của bản thân do trước đây rất ít ốm đau hay thậm chí không có những triệu chứng lặt vặt, thì nay mình phải dành toàn thời gian đi chữa bệnh cho chính mình: từ việc vận dụng hết các phương cách tự chữa lành cho đến gặp nhiều nhà trị liệu khác nhau, không thiếu một món gì. Ngay cả học viên trong các khoá của mình cũng có nhiều bác sĩ Đông Y lẫn Tây Y, họ cũng gửi cho mình các hướng dẫn như họ biết. Mình từng chia sẻ về từng bước chân trên hành trình này khá nhiều trong các bài viết và series podcast Hành trình chữa lành , bởi đi đến đâu cũng có những bài học được đúc rút. Trong quá trình này, do ngại làm phiền người anh bận rộn nên thi thoảng mình mới liên hệ với anh Cường. Một thời gian sau, hai anh em biết thêm về nhau thì cả hai đều bất ngờ. Với mình, bất ngờ nhất là biết anh từng xuất gia tại một tịnh xá ở Lâm Đồng và cũng từng…lang thang tu học trong núi rừng như mình. Nhờ đó mà anh cũng có kinh nghiệm chỉ lại cho mình để lần sau nếu có nổi máu đua theo các bậc chân tu thì biết lượng sức hơn =)) Với anh, anh rất bất ngờ vì khi anh chia sẻ với bạn bè, bệnh nhân và cả chị vợ thì hoá ra họ đều có biết đến hoặc thậm chí theo dõi kênh của mình một thời gian. Hai anh em khi chia sẻ về thiền và ứng dụng thiền trong Y Đạo & cuộc sống thì rất tương thông. Qua đến tháng 3/2023 khi mình có dịp đi một khoá đào tạo rồi ghé về Hà Nội, mình mới được gặp anh trực tiếp ở phòng khám tại nhà. Nghĩ là qua thăm anh thôi, ai dè không tính nhưng cũng tiếp tục được anh khám chữa, nắn chỉnh cho. Đúng là…cao thủ không bằng tranh thủ, hehe. Cảm động nhất là trước khi về, anh còn gói theo cho mình đủ thứ trợ phương do tự anh bào chế. Món nào sau này mình cũng rất thích dùng: thảo dược ngâm chân, tử vân cao, thuốc phòng ngừa cảm cúm, thậm chí cả dụng cụ v.v… Anh tiễn mình về, nói rằng anh cảm nhận mình là một người có tu học thực sự và rất vui khi được kết nối với một người bạn đồng Đạo. Thiên thời, Địa lợi, Nhân hòa Kể từ lần đầu hạnh ngộ trực tiếp cho đến nay đã hơn một năm, cả hai đều đã đi tiếp được một chặng đường nữa. Trong suốt quá trình đó, cả hai vẫn tiếp tục hành nghề và vẫn phần nào dõi theo nhau từ xa qua những người bạn thân quen hay món quà tri ân gửi đến. Để rồi đến năm nay, mình phát khởi tâm niệm muốn làm 4 kỳ retreat theo 4 mùa Xuân Hạ Thu Đông và chọn chủ đề Báo Đáp Ân Tình cho mùa xuân. Dù đã nhiều lần làm retreat nhưng vì là lần đầu thiết kế lộ trình cho cả các bậc phụ huynh, mình cảm thấy…hơi rén. Bởi bất cứ một nhà chuyên môn nào cũng không thể tự tin nói rằng mình có thể hỗ trợ tốt cho tất cả mọi người. Nhất là với thế hệ đã sinh tồn qua chiến tranh và nhiều gian truân khác, họ thường chưa đủ duyên để huân tập những thói quen “healthy" hay “đi chữa lành”, “phát triển bản thân" như thế hệ trẻ hơn. Thân bệnh thường là biểu hiện ra từ tâm bệnh & nghiệp bệnh. Thế nên nếu muốn thực sự hỗ trợ từ gốc, cần phải đảm bảo rằng người thầy chữa phải dung hoà được rất nhiều yếu tố: Chuyên môn chữa bệnh sâu dày, có nhiều kinh nghiệm trong cả phòng ngừa lần chữa trị cho không chỉ người chưa-già mà còn cả với người lớn tuổi Hiểu rõ ưu-nhược của các trường phái điều trị khác nhau mà không có óc phân biệt, phê phán “phái bên kia" Hiểu về “chữa lành" một cách toàn diện trong tất cả các khía cạnh thể chất - tinh thần - năng lượng…, lẫn các khía cạnh khá tinh vi như nhân-quả. Bản thân chính người đó có lối sống lành mạnh, cân bằng Hiểu rõ điểm giao thoa của Y và Đạo, tích hợp thêm với việc hướng dẫn người bệnh chủ động xây dựng thói quen sống đúng đắn Có phẩm chất tốt thông qua tiến trình tu tập. Thậm chí có khả năng khéo léo ứng dụng chánh niệm vào công việc của mình lẫn hướng dẫn ngược lại cho bệnh nhân…để họ tự ý thức dần về gốc bệnh và tự chịu trách nhiệm sửa đổi dần… Tiêu chí cuối rất quan trọng. Bản thân mình đã từng gặp một số nhà trị liệu do không tu tập nên có những hành xử gây tác dụng ngược cho người bệnh, thậm chí mình từng cảm thấy như thể bị…sang chấn tâm lý khi gặp nhà trị liệu mà chính bản thân họ đang có khổ đau chưa thể chuyển hoá. Khi rà lại các tiêu chí nói trên, ngoài các vị thầy lớn nay đã cao niên, anh Cường là người hiếm hoi mà mình cảm thấy tin tưởng đạt được các tiêu chí nói trên. Mình liền liên hệ đặt vấn đề, và cảm thấy vui sướng vô cùng khi được anh đồng ý tham gia trong cả hai giai đoạn của chương trình: Giai đoạn 1, cùng giảng dạy và khám bệnh cho mọi người trong retreat tại Đà Lạt Giai đoạn 2, cùng mình đồng hành với người tham gia dưới hình thức khai vấn nhóm để đảm bảo duy trì thực hành khi mọi người đã trở về. Bởi anh từng tu học tại Đà Lạt, đây cũng là dịp mà anh quay trở về thăm lại chốn xưa. Mình mong được cùng anh gặp mặt trong môi trường tu học, cũng như gặp gỡ trao đổi chuyên môn & đam mê Y-Đạo với các bạn hữu trong giới trị liệu & tu học tại cộng đồng mình đang sống. – – - [LIVESTREAM] ĐÔNG Y BỎ TÚI - HIỂU ĐỂ TỰ LÀM THẦY THUỐC CHO CHÍNH MÌNH Trước khi gặp gỡ trở lại như những đồng sự chính thức, anh Cường & team Nam Phương quyết định đóng góp cho cộng đồng một kỳ livestream nhằm giúp mọi người: Hiểu thân bệnh & tâm bệnh qua góc nhìn nhân quả công minh Thay đổi tâm thế từ lệ thuộc sang chủ động trong chăm sóc sức khoẻ Biết cách kết hợp những biện pháp dưỡng sinh, trị bệnh và phục hồi tự nhiên để hỗ trợ thêm cho phương pháp điều trị vốn được coi là “chính thống” Tham khảo kinh nghiệm đồng hành cùng cha mẹ trong quá trình chăm sóc sức khoẻ & tu tập. Livestream diễn ra vào 8-9.30pm tối ngày 23/03/2024 trên các kênh Health Coach Nam Phương và Youtube Chầm Chậm Mà Sống. Nếu bạn muốn đặt câu hỏi trực tiếp với anh em mình trong phòng zoom, xin mời đăng ký tại FORM NÀY để nhận link tham gia. Không bắt buộc nhưng cùng ngồi giao lưu trong phòng Zoom và được tư vấn trực tiếp sẽ giúp bạn hoàn toàn tập trung, không xao nhãng, và được ưu tiên hỗ trợ tư vấn tối ưu nhất. Anh em mình cùng hẹn gặp các bạn hữu duyên tại đây nhé!
Tiềm năng mới của giấc ngủ (khám phá não bộ trong thực hành Yoga Nidra)
Khái niệm Yoga Nidra - “giấc ngủ tỉnh thức”, có thể gây bối rối và mơ hồ với rất nhiều người. Tuy nhiên, dưới ánh sáng của những thí nghiệm, các nhà khoa học đã “kể lại” một cách hiệu quả và trực quan về hoạt động của bộ não trong thực hành này. Đó là cả một hành trình kỳ diệu và tuyệt vời, đang chờ bạn khám phá trong sự thư giãn. Điều gì xảy ra khi chúng ta say ngủ? Ngủ là một trạng thái nghỉ ngơi và thư giãn tự nhiên diễn ra theo chu kỳ của cơ thể và tâm trí, được mô tả bởi sự vắng mặt của suy nghĩ ý thức, cảm giác và vận động. Khi ý thức tách rời các cơ quan này thì sự kết nối giữa phần não bộ cảm giác, vận động và môi trường bên ngoài bị gián đoạn. Và khi điều đó xảy ra, ý thức dần thu rút lại và đi vào bên trong nguồn cội. Nghiên cứu chỉ ra rằng trong suốt thời gian này, hệ thống các giác quan tự động thu rút theo thứ tự khi ý thức từ từ trực tiếp đi vào bên trong của tâm trí. Theo nghiên cứu, khứu giác là cơ quan đầu tiên thu rút. Theo sau khứu giác là vị giác, tiếp đến là thị giác, rồi là xúc giác và cuối cùng là thính giác. Các giác quan này lần lượt kết nối với hệ thống luân xa theo triết lý Tantra của người Ấn Độ. Chúng ta có thể hiểu rằng Yoga Nidra tương ứng với trạng thái ngủ, trên lằn ranh giới giữa thức và mơ. Các thiền giả, các nhà tâm sinh lý học đều nhận ra sự hiện hữu của ba trạng thái ý thức nền tảng khác biệt. Đó là trạng thái thức, mơ và ngủ sâu. Mỗi một trạng thái ý thức này, cũng như trạng thái nằm trên lằn ranh của Yoga Nidra, có liên quan đến những mô hình khác biệt của hoạt động xung điện não. STT Trạng thái ý thức Chiều kích tâm lý Kiểu sóng não Địa hạt trải nghiệm 1 Thức Ý thức Beta (13 – 20 c.p.s) Nhận thức giác quan, những trải nghiệm hướng ngoại 2 Yoga Nidra Siêu ý thức (turiya), trên bờ ranh giới giữa thức và mơ Alpha (8-12 c.p.s) Thư giãn sâu, mơ có ý thức, nguyên mẫu hình ảnh 3 Mơ Tiềm thức Theta (4-7 c.p.s) Giải phóng cảm xúc, những nỗi sợ và khát khao đè nén 4 Ngủ sâu Vô thức Delta (0-4 c.p.s) Bản năng và những khát khao nguyên thủy thức dậy Ở giữa giai đoạn tỉnh và mơ, có một dải nhận thức và trải nghiệm khác biệt và quan trọng. Trạng thái thoáng qua này hiếm khi kéo dài quá 3 đến 5 phút, tương ứng với nhịp điệu sóng alpha hoạt động (với tần số 7-12 bước sóng mỗi giây). Khi trạng thái tỉnh của thực tại tan biến, thì trải nghiệm của trạng thái mơ thay thế chúng. Yoga Nidra xảy ra ở ngưỡng của ý thức cảm giác và ý thức ngủ này. Nó được mở ra khi ta biết học cách nới dài khoảng thời gian của trạng thái nửa tỉnh nửa mơ ngắn ngủi này trước khi rơi vào giấc ngủ bình thường. Trong Yoga Nidra, ta cô lập não bộ và trở nên hướng nội, trong khi đó vẫn duy trì nhận thức ở một mức độ nhất định để bằng cách lắng nghe và tự động làm theo lời hướng dẫn. Bằng cách duy trì sự nhận biết và tỉnh thức trong giai đoạn nhip điệu sóng alpha chiếm ưu thế này, ta sẽ có được sự trải nghiệm thư giãn hoàn toàn. Điều này không chỉ có lợi hơn so với giấc ngủ thông thường mà còn mở ra một cánh cửa dẫn đến nhận thức cao hơn. "Yoga Nidra đưa mình vào trạng thái tỉnh mà mơ nên mình cảm giác, đây là thời gian tự sự với bản thân vậy. Nó có năng lượng chữa lành nhờ đó. Trong những lời dẫn của cô, rất nhiều phần là câu hỏi. Nó thực sự ý nghĩa. Đó là một sự nhiệm màu và mình rất trân quý. Mình sẽ tiếp tục dành thời gian để thực hành Yoga Nidra." Chị Thanh Hiền - học viên lớp Thư giãn sâu với Yoga Nidra Lợi ích của thực hành Yoga Nidra dưới góc nhìn khoa học Giải tỏa căng thẳng Trạng thái Yoga Nidra cho thấy phản ứng tích hợp của vùng dưới đồi, dẫn đến giảm hoạt động thần kinh giao cảm (hưng phấn) và làm tăng chức năng phó giao cảm (thư giãn). Phản ứng thư giãn này có thể được xem là phản ứng nghịch đảo của phản ứng gọi là “chiến hoặc chạy” - trạng thái phòng vệ ngay lập tức khi đối phó với những nguy hiểm sắp xảy ra. Đó là dấu vết tiến hóa của cuộc sống bộ lạc thuở sơ khai khi sự sinh tồn của con người liên tục bị đe dọa. Mức độ thư giãn đạt được trong Yoga Nidra phần nào giúp giảm bớt tác hại của phản ứng chiến hoặc chạy. Nghiên cứu chỉ ra rằng thực hành Yoga Nidra thường xuyên làm giảm đáng kể huyết áp tâm thu và huyết áp tâm trương ở bệnh nhân cao huyết áp, đồng thời làm thay thay đổi mức độ lưu thông của các hóc môn căng thẳng, adrenaline và cortisol được tiết ra ở tuyến thượng thận. Ứng dụng trị liệu Yoga Nidra có thể được sử dụng độc lập, hoặc kết hợp với các hình thức trị liệu y tế thông thường khác. Nó hữu ích trong cả tình trạng cấp tính và mãn tính, đặc biệt là trong các tình trạng thoái hóa và liên quan đến căng thẳng như tăng huyết áp, bệnh mạch vành và viêm khớp. Các bệnh liên quan đến yếu tố tâm thần cao như hen suyễn, loét dạ dày tá tràng và đau nửa đầu phản ứng tốt với liệu pháp Yoga Nidra. Rối loạn tâm lý Trong Yoga Nidra, tiềm thức được khai thác, giống như dầu thô được đưa lên bề mặt của một giếng dầu. Những chất liệu bị đè nén trước đây, là nguồn gốc của nỗi đau tinh thần và hành vi sai lầm, được phép tự phát triển thành nhận thức, nơi nó có thể được tái hiện và tái hòa nhập vào nhân cách một cách có ý thức. Tự nhận ra và giảm bớt phản ứng nhạy cảm với những ký ức đau buồn sẽ xảy ra sau đó một cách tự phát. Trong các nghiên cứu được thực hiện ở Hoa Kỳ và Châu Âu, những đứa trẻ hiếu động được dạy Yoga Nidra cho thấy mức độ hiếu động giảm đáng kể, cải thiện khả năng chú ý, giảm bồn chồn và hành động tự phát. Kỹ thuật này đã được áp dụng trong các lĩnh vực khác của tâm lý trẻ em, bao gồm thiếu thốn tình cảm và khuyết tật, và rối loạn hành vi, với kết quả sơ bộ rất khả quan. Mất ngủ Không có gì ngạc nhiên khi Yoga Nidra là một phương pháp điều trị thành công chứng mất ngủ, hoặc giảm thời gian cần thiết để đi vào giấc ngủ. Những người từng bị chứng mất ngủ tập Yoga Nidra trước khi đi ngủ cho biết họ thường chìm vào giấc ngủ trong khi luyện tập. Nghiện ma túy và nghiện rượu Bằng cách giảm bớt những xung đột và căng thẳng sâu trong tâm trí, Yoga Nidra thúc đẩy cảm giác hạnh phúc nói chung, giúp hạn chế tiêu thụ quá nhiều cà phê, thuốc lá và rượu 15 cũng như hỗ trợ trong việc kiểm soát lạm dụng và nghiện ma túy. Bệnh mãn tính Trong một nghiên cứu được thực hiện với những bệnh nhân bị khuyết tật nặng và lâu dài, tại Trung tâm Y tế Đại học California ở Davis (Mỹ), các nhà nghiên cứu kết luận rằng Yoga Nidra có thể áp dụng cho những bệnh nhân nằm liệt giường, mất khả năng vận động và mắc bệnh mãn tính ở mọi mức độ. Báo cáo chỉ ra rằng Yoga Nidra có thể cải thiện cuộc sống của những bệnh nhân này theo một số cách cụ thể: • Giảm chứng mất ngủ và rối loạn giấc ngủ. • Duy trì cơn đau vừa phải nằm ngoài nhận thức có ý thức • Giảm bớt một phần cảm giác tuyệt vọng và trầm cảm vốn thường làm phức tạp triển vọng điều trị bệnh mãn tính. • Giảm nhu cầu sử dụng thuốc giảm đau, thuốc ngủ và thuốc an thần. "Sau mỗi lần thực hành Yoga Nidra với cô giáo và cả lớp, mình đều thấy thư giãn và nhẹ nhàng hơn rất nhiều. Mình luôn thấy thời gian đó thật ý nghĩa vì mình đã yêu thương bản thân, cho bản thân thời gian nghỉ ngơi. Tình trạng mỏi vai gáy của mình cũng có đỡ sau khi thực hành. Mình cũng cảm thấy bản thân sáng tạo hơn. Thời gian gần đây, có những điều không như ý nhưng mình đã đối diện, nhìn vào nội tâm mình và bớt đổ lỗi cho người khác cũng như chọn tha thứ cho bản thân và rút ra bài học. Không biết từ đâu, mình có được sự bình tĩnh đó…" Chị Hải Yến - học viên lớp Thư giãn sâu với Yoga Nidra Yoga Nidra còn có tiềm năng hỗ trợ cải thiện nhiều rối loạn thể chất khác bao gồm hen phế quản, viêm đại tràng và loét dạ dày tá tràng, tim mạch và ung thư. Khai phá tiềm năng học hỏi & sáng tạo Những thí nghiệm ngày nay tiết lộ rằng Yoga Nidra còn là một phương tiện hiệu quả để nâng cao năng lực học tập. Có nhiều quá trình khác nhau mà thông qua đó, kiến thức được gieo mầm trong não bộ con người. Trong hầu hết những phương thức này, việc học tập hầu hết vẫn diễn ra ở cấp độ trí óc. Tuy nhiên, trong hệ thống yogic, quá trình thấm nhuần kiến thức là một việc tự phát, diễn ra ở tầng sâu hơn của tâm trí. Yoga Nidra là một phương thức đã được nhiều nhà giáo dục tiên phong áp dụng như một phương tiện cải thiện khả năng ghi nhớ có ý thức và do đó, tăng cường chức năng não bộ và khả năng học tập. Có hai yếu tố liên quan đến quá trình ghi nhớ, đầu tiên là khả năng hấp thụ thông tin của não bộ và thứ hai là khả năng ghi nhớ thông tin sau đó. Yoga Nidra có tác dụng trên cả hai yếu tố này bằng cách thiết lập một trạng thái tiếp thu tối đa trong tiềm thức đi cùng với trạng thái nhận thức kèm theo. Thực hành Yoga Nidra mở ra một khái niệm mới mẻ và đầy sức hút: học-tập-không-nỗ-lực. Các nhà cách mạng giáo dục như Tiến sỹ Georgi Lozanov, một nhà tâm lý học người Bulgary, cũng là nhà sáng lập – giám đốc Học viện Suggestopedy ở Sofia, hiện nay sử dụng Yoga Nidra để tạo ra một bầu không khí mà trong đó, kiến thức có thể thu nhận được không cần nỗ lực và sau đó có thể được đánh thức lại mà không gặp phải rào cản nào. Sử dụng kỹ thuật này, Lozanov có thể dạy một ngoại ngữ bằng 1/5 số thời gian dạy trong một lớp học thông thường! Phát triển tâm linh Mục tiêu cuối cùng của Yoga Nidra không chỉ đơn thuần là chống lại những ảnh hưởng của căng thẳng và điều chỉnh sự mất cân bằng xảy ra do sự suy yếu của hệ thống kiểm soát căng thẳng. Những bậc hiền triết, những người đầu tiên xây dựng phương pháp này không quan tâm đến sự phức tạp của cuộc sống hiện đại. Họ nghĩ ra Yoga Nidra như một con đường để đạt được sự tự nhận thức, samadhi. Samadhi là một trạng thái chuyển động chủ động và không ngừng của dòng chảy tự ý thức. "Thời điểm này mình biết đến Yoga Nidra như là 1 ánh sáng mà mình đang đi tìm trên con đường chữa lành thân tâm. Tinh thần chữa lành của Yoga Nidra phần nào mình đã cảm nhận được, sự chữa lành từ vô hình đến hữu hình. Những kiến thức được chia sẻ và con đường Nam Phương đang hướng đến là những điều lợi lạc mình nhận được mà theo đó có thể học hỏi theo nâng cao nhận thức và thay đổi lối sống lành mạnh." Bạn Ngô Thị Thanh - Học viên lớp Thư giãn sâu với Yoga Nidra Cái nhìn thoáng qua về samadhi có thể đạt được bởi những người thực hành Yoga Nidra là đủ để biến người thực hành từ một nạn nhân của căng thẳng trở thành một người chiến thắng trong cuộc sống. Đây là một bí mật tuyệt vời của Yoga Nidra. [Nguồn: Lược trích từ sách YOGA NIDRA - Swami Satyananda Saraswati]
Thiền & nghệ thuật bảo hộ hành tinh (mở đầu)
Vẻ đẹp của Trái Đất là một tiếng chuông Chánh niệm. Nếu bạn không thể thấy điều đó, bạn phải tự hỏi bản thân tại sao. Có lẽ điều gì đó đang cản đường. Hay có lẽ bạn quá bận rộn tìm kiếm một điều gì đó khác đến mức bạn không thể nghe thấy tiếng gọi của Trái Đất. Đất Mẹ đang nói, “Con của ta, ta ở đây cho con; Ta tặng tất cả những điều này cho con.” Đúng như vậy: những tia nắng mặt trời, những tiếng chim ca vang, những dòng suối trong, cây đào nở rộ vào mùa xuân, và vẻ đẹp của cả bốn mùa - tất cả đều ở đây cho bạn. Và, nếu bạn không thể nhìn hoặc nghe thấy chúng, đó là bởi vì tâm trí của bạn đã đầy ứ. Đất Mẹ đang nói với bạn rằng bà ở đó và bà yêu bạn. Mỗi bông hoa đều là một nụ cười của Đất Mẹ. Bà đang cười với bạn, và bạn không muốn trao lại nụ cười. Trái cây đang nằm trong tay bạn - có thể đó là một trái cam hay một trái kiwi - là một món quà của Đất Mẹ. Nhưng nếu bạn không cảm thấy biết ơn, đó là bởi vì bạn không có ở đó cho Đất Mẹ, cho cuộc sống. Một điều kiện thiết yếu để có thể nghe thấy tiếng gọi của Đất Mẹ và hồi đáp lại bà là sự tĩnh lặng. Nếu bạn không có tĩnh lặng bên trong mình, bạn không thể nghe thấy tiếng gọi của bà. Bạn còn chẳng có thời gian để nghe được nhịp đập trái tim mình. Chánh niệm giúp chúng ta ngừng xao nhãng và quay trở về với hơi thở của mình. Khi chú ý chỉ dành cho hơi thở vào và hơi thở ra, ta ngừng suy nghĩ và, chỉ trong một vài giây, ta thức tỉnh trước sự thực là ta đang còn sống, chúng ta thở vào, và ta ở đây. Ta tồn tại. Ta đâu phải là không tồn tại. “Ahhh", ta đã nhận ra. “Tôi ở đây, còn sống.” Ta ngừng nghĩ về quá khứ, ta ngừng lo lắng về tương lai, ta chỉ tập trung toàn bộ tâm ý vào sự thật là ta đang thở. Nhờ có hơi thở chánh niệm của mình mà chúng ta đạt đến tự do. Chúng ta tự do để có mặt ở đây: tự do khỏi suy nghĩ, lo âu, sợ hãi và cố sức. Khi ta tự do, ta có thể trả lời tiếng gọi của Đất Mẹ. “Con ở đây, con là một người con của mẹ.” Ta nhận ra ta là một phần của nhiệm màu. Và ta có thể nói, “Con đã có tự do: tự do thoát khỏi mọi điều đã ngăn con không sống trọn vẹn. Và mẹ có thể trông cậy vào con.” Khi bạn tỉnh giấc và bạn thấy rằng Đất Mẹ không chỉ là môi trường, Đất Mẹ là chúng ta, bạn chạm vào tự tính của tính Tương tức (Interbeing). Và vào thời khắc đó bạn có thể có giao tiếp thực sự với Đất Mẹ. Đây là hình thức cầu nguyện cao nhất. Trong mối quan hệ như vậy, bạn sẽ có tình yêu, sức mạnh, và sự thức tỉnh mà bạn cần để thay đổi cuộc đời mình. Sự thực là nhiều người chúng ta đã tự tách mình khỏi Đất Mẹ. Ta quên rằng ta còn sống, ở đây, trên một hành tinh xinh đẹp và rằng cơ thể ta là một điều kỳ diệu được trao tặng cho ta bởi Đất Mẹ và toàn thể vũ trụ. Đất Mẹ có khả năng trao tặng sự sống là bởi vì bà, cũng như ta, có những yếu tố phi-Đất trong bà, bao gồm mặt trời và các vì sao. Loài người được tạo ra bởi các vì sao. Đất Mẹ không chỉ là Đất Mẹ mà còn là cả vũ trụ. Chỉ khi bạn có chánh kiến (cái thấy đúng) này, tuệ giác này, thì khi đó sự phân biệt không còn ở đó, và sẽ có liên hệ sâu sắc, truyền thông sâu sắc giữa bạn và Đất Mẹ. Tất cả những điều tốt đẹp sẽ nảy sinh từ đây. Bạn vươn ra khỏi cái nhìn nhị nguyên khi quan sát mọi vật: ý niệm cho rằng Trái Đất chỉ là môi trường, và bạn ở trong trung tâm; rằng bạn chỉ muốn làm gì đó cho Đất Mẹ để mà bạn có thể tồn tại. Khi bạn thở vào và bạn trở nên ý thức về cơ thể bạn, và nhìn sâu vào cơ thể bạn, và nhận ra rằng bạn là Đất Mẹ, rằng ý thức của bạn cũng là ý thức của Đất Mẹ, điều có thể trở thành một ý thức được giải phóng, tự do khỏi những kỳ thị và tà kiến, bạn đang làm điều mà Đất Mẹ đang mong chờ bạn làm: bạn giác ngộ, trở thành một vị Phật, từ đó bạn có thể giúp đỡ muôn loài chúng sinh, không chỉ trên Trái Đất mà thậm chí, cuối cùng là, trên các hành tinh khác. Thế hệ của tôi đã gây ra nhiều lỗi lầm. Chúng tôi đã vay mượn hành tinh này từ bạn, và chúng tôi đã gây ra những thiệt hại và tàn phá lớn. Trao lại hành tinh cho bạn bây giờ, chúng tôi thấy xấu hổ. Không phải do chúng tôi mong muốn như vậy. Bạn đang nhận một hành tinh xinh đẹp nhưng lại bị tàn phá và bị thương. Chúng tôi xin lỗi. Là một người thuộc về thế hệ trước, tôi hy vọng thế hệ trẻ có thể tiến lên sớm nhất có thể. Hành tinh này thuộc về bạn, thuộc về các thế hệ tương lai. Vận mệnh của bạn và vận mệnh của hành tinh này nằm trong tay các bạn. Nền văn minh của chúng tôi là một nền văn minh vay mượn. Bất cứ khi nào chúng tôi muốn có điều gì đó mà chưa thể chi trả, như một căn nhà hay một cái xe, chúng tôi liền trông chờ cơ thể và công lao động của chúng tôi trong tương lai sẽ trả món nợ đó. Chúng tôi cứ vay mượn và vay mượn mà không biết liệu mình có thể trả lại hay không. Theo cách này, chúng tôi đang nợ chính mình, mượn từ sức khoẻ của chúng tôi và từ hành tinh. Nhưng hành tinh này không còn có thể chịu nổi nữa. Và chúng tôi đã vay mượn quá nhiều từ bạn, những người con và cháu của chúng tôi. Hành tinh này và những thế hệ tương lai cũng là chúng tôi; chúng ta không hề tách biệt. Hành tinh này là chúng tôi, và bạn cũng là chúng tôi. Sự thực là chúng tôi chẳng còn lại bao nhiêu nữa. Điều rất quan trọng là phải tỉnh giấc và thấy được rằng chúng ta không cần vay mượn thêm nữa. Những điều có sẵn ở đây và bây giờ là sẵn có đủ cho chúng ta được nuôi dưỡng, được hạnh phúc. Và đó là phép màu của niệm, định và tuệ: nhận ra ta có thể hạnh phúc với những điều kiện sẵn có, rằng ta không cần phải gắng sức thêm nữa, khai thác hành tinh này như cách ta đã làm. Ta không cần phải “vay mượn” bất cứ điều gì. Chỉ với sự thức tỉnh này ta mới có thể ngừng lại sự tàn phá. Đây không phải là điều có thể làm với tư cách cá nhân. Chúng ta phải thức tỉnh cùng nhau. Và, nếu như ta thức tỉnh cùng nhau, ta mới có một cơ hội. Cách chúng ta sống đời mình và lên kế hoạch cho tương lai của mình đã dẫn chúng ta đến tình huống này. Và giờ đây chúng ta cần nhìn sâu để tìm một lối ra, không phải như những cá nhân mà như một tập thể, một giống loài. Bạn không còn có thể trông cậy một mình vào thế hệ trước nữa. Tôi thường nói rằng một vị Phật là không đủ; chúng ta cần một sự thức tỉnh tập thể. Tất cả chúng ta đều phải trở thành các vị Phật để hành tinh này còn có cơ hội. Nguồn: Nam Phương dịch từ sách "Thiền & Nghệ thuật bảo hộ hành tinh" - Thiền sư Thích Nhất Hạnh.
Khu Rừng Chữa Lành - hướng dẫn Tắm Rừng cho người mới bắt đầu
Trạng thái Tâm sẽ định hình trạng thái sống của chúng ta. Trong bài viết này, chúng ta sẽ cùng nghiên cứu một thực hành của người Nhật Bản: Tắm Rừng - một phương pháp đơn giản để thư giãn tâm trí, phục hồi cơ thể và tái khám phá Bản thể của mình. Những khám phá sâu sắc và lôi cuốn của xã hội Nhật Bản sẽ hé lộ cho chúng ta thấy lý do tại sao việc Tắm Rừng trở nên đặc biệt phù hợp trong thời kỳ nhiều biến động hiện nay; và cách chúng ta có thể tận hưởng những lợi ích từ hoạt động này. Tắm Rừng là gì? Tắm Rừng là thực hành hòa mình vào thiên nhiên trong tỉnh thức, tận dụng các giác quan để thu nhận nhiều lợi ích về sức khỏe thể chất, tinh thần, tình cảm và xã hội. Trong tiếng Nhật, thực hành này có tên gọi: Shinrin-yoku. ‘Shinrin’ có nghĩa là rừng và ‘Yoku’ là viết tắt của từ tắm. Ý tưởng này ra đời ở Nhật Bản vào những năm 1980 và được chứng minh là một công cụ rất hiệu quả để vượt qua những tác động xấu của cuộc sống bận rộn và môi trường làm việc căng thẳng. Tắm Rừng trong thiên nhiên giúp phần não căng thẳng của bạn được thư giãn. Các hóc môn tích cực được giải phóng trong cơ thể. Bạn sẽ thấy nỗi buồn, cơn tức giận và lo lắng vơi đi. Tắm Rừng giúp bạn tránh được căng thẳng và kiệt sức, đồng thời hỗ trợ chống lại chứng trầm cảm và lo âu. Hoạt động này còn có tác dụng tăng cường khả năng miễn dịch, giúp giảm thiểu số ngày ốm đau cũng như phục hồi nhanh hơn sau chấn thương hoặc phẫu thuật. Thiên nhiên có ảnh hưởng tích cực đến cả Thân và Tâm của chúng ta. Một số tác động có thể kể đến là: cải thiện sức khỏe tim, phổi, làm tăng khả năng tập trung và tăng cường trí nhớ. Một số loài cây trong rừng như cây lá kim tiết ra dầu và các hợp chất để bảo vệ bản thân khỏi vi khuẩn và mầm bệnh. Những phân tử này được gọi là Phytoncides. Chúng cũng tốt cho khả năng miễn dịch của chúng ta. Hít thở trong rừng làm tăng mật độ tế bào miễn dịch tự nhiên (NK) trong máu. Tế bào NK trong cơ thể có vai trò chống lại nhiễm trùng, ung thư và các khối u. Vì vậy, dành thời gian bên cạnh những loại cây này cũng là một hình thức “tắm cây” đặc biệt. Một lợi ích vô hình của việc Tắm Rừng là tăng cường trí tuệ cảm xúc và sự tự tin, dẫn đến cải thiện các mối quan hệ và đời sống xã hội. Điều bấy lâu chúng ta đã biết qua trực giác ngày nay đang được giới khoa học kiểm nghiệm và xác thực thông qua nghiên cứu. Tắm Rừng ở Nhật Bản Nhật Bản, quốc đảo nằm ở vùng viễn đông có một nền văn hóa đặc sắc đã trường tồn với thử thách của thời gian. Đây cũng là quốc gia đi đầu trong việc áp dụng tiến bộ công nghệ và được xếp vào danh sách các quốc gia phát triển nhất trên thế giới. Tuy nhiên, sự tiến bộ và phát triển này cũng đi kèm những thách thức lớn lao. Nhật Bản được biết tới như một trong những môi trường làm việc khắt khe nhất trên thế giới. Trên thực tế, họ thậm chí còn có một từ riêng để chỉ “cái chết do làm việc quá sức” (Karoshi). Áp lực hiệu suất từ công việc quá cao khiến thời gian dành cho cuộc sống cá nhân còn lại thật ít ỏi. Một hệ quả thú vị của nền văn hóa này là tỷ lệ kết hôn ở Nhật Bản đã giảm mạnh trong 30 năm qua. Các đô thị của Nhật Bản có một nền văn hóa siêu kỹ thuật số và một nỗi ám ảnh đặc biệt với công nghệ. Trong thời đại bùng nổ internet, nhiều người Nhật dành nhiều thời gian trực tuyến hơn và có ít tương tác xã hội hơn. Kéo theo đó là tỷ lệ người mắc bệnh liên quan tới căng thẳng, lo âu tăng vọt. Cô đơn và trầm cảm cũng góp mặt trong danh sách. Bên cạnh đó, đất nước này nằm trên một đường đứt gãy địa chấn, dễ bị động đất và sóng thần tàn phá, khiến người Nhật phải đối diện với những nỗi đau lớn hơn mức bình thường. Tại Nhật Bản, các rối loạn tâm thần được ước tính chiếm tới 24,6% tổng gánh nặng bệnh tật (theo WHO, 2008) May mắn là, hơn 70% diện tích Nhật Bản vẫn được bao phủ bởi rừng. Bộ Nông nghiệp, Lâm nghiệp và Thủy sản Nhật Bản đã đưa ra ý tưởng về shinrin yoku vào đầu những năm 80. Shinrin yoku có nghĩa là tắm trong rừng, hoặc tận hưởng bầu không khí trong rừng để thư giãn. Do văn hóa làm việc không ngừng nghỉ của Nhật Bản, mức độ căng thẳng của người lao động Nhật Bản đã lan rộng. Khi đó và bộ phận lâm nghiệp đã nhìn thấy một tiềm năng tuyệt vời có thể có ảnh hưởng tích cực tới vấn nạn căng thẳng đồng thời gia tăng nhu cầu bảo vệ rừng. Và thế là Shinrin yoku - hay Tắm rừng - ra đời. Người dân Nhật Bản - những người đang chịu áp lực của đời sống đô thị cạnh tranh, bị mê hoặc bởi không khí chữa lành trong những khu rừng và tích cực tham gia vào nhiều hoạt động thư giãn khác nhau. (Huuski, 2019) Tinh thần Thiền (Zen) trong hoạt động Tắm Rừng ở Nhật Bản Phật giáo Thiền tông có vai trò trung tâm trong đời sống tâm linh tại Nhật Bản. Thiền tông khuyến khích hành giả học cách thu gom tâm trí đang phân tán trở về và tập trung sự chú ý của họ để có thể dễ dàng nhìn thấy mọi thứ rõ ràng hơn, dưới một góc nhìn mới. Khi tạo ra một khoảng trống giữa các trải nghiệm của chúng ta và cách ta phản ứng với trải nghiệm đó, ta có thể phản ứng với sự khôn ngoan và cẩn trọng hơn. Theo truyền thống tu tập, các nhà sư Phật giáo ở Ấn Độ, Trung Quốc và sau đó là ở Nhật Bản, đã từng vượt qua những quãng đường dài để thiền định trong thiên nhiên. Còn trong những thập kỷ gần đây, ý tưởng khởi tạo những không gian tĩnh lặng trong tâm trí được biết đến như một phương pháp phục hồi trong tâm lý học. Lý thuyết Phục hồi (Kaplan, 1985) và mối liên kết chặt chẽ của nó với Lý thuyết Phục hồi Căng thẳng (Ulrich, 1991) nói rằng sự phục hồi của chúng ta sau căng thẳng bắt đầu ngay trong vòng vài phút sau khi bước vào một không gian xanh . Khi cơ thể bắt đầu bình tĩnh lại - huyết áp ổn định, hóc môn căng thẳng trong máu giảm, cơ bắp thả lỏng - chúng ta cũng bắt đầu nhận được các lợi ích về sức khỏe tinh thần. Suy nghĩ rõ ràng hơn, sức sống căng tràn và tâm trạng bắt đầu phấn chấn. Những cư dân thành thị giờ đây có thể thở phào nhẹ nhõm, vì chỉ cần 20 phút đắm mình trong thiên nhiên là đã đủ để giúp ta quản lý sức khỏe tinh thần của mình. Khi bạn cố gắng, Thiền thật khó khăn Khi bạn buông sự “cố", Thiền trở nên dễ dàng Chỉ ngồi và tập trung vào hơi thở có thể khá khó khăn nếu bạn không có cách tiếp cận phù hợp. Kiểm soát suy nghĩ hoặc duy trì nhận thức về một đối tượng cụ thể là một nhiệm vụ thử thách cho người mới bắt đầu. Rất nhiều người từ bỏ Thiền do thất vọng sau những nỗ lực đầu tiên. Đó là lý do tại sao vai trò của một người hướng dẫn tốt trở nên rất quan trọng trong hành trình học về chánh niệm và thiền. Tuy nhiên, khi đắm mình trong một chuyến Tắm Rừng, bạn sẽ dễ dàng đạt được trạng thái bình yên trong Tâm hơn. Bằng cách đưa sự chú ý đến các giác quan và di chuyển trong rừng một cách có tỉnh thức, chúng ta không chỉ có thể nhận được tất cả những lợi ích mà thiền mang lại cho tâm trí, mà còn tăng cường khả năng miễn dịch và kiện toàn sức khỏe thể chất. Đó là bởi chúng ta đang đi dưới sự dẫn dắt của người thầy vĩ đại nhất - Thiên nhiên. Lợi ích của thiền Tắm Rừng Học cách tắt những suy nghĩ không mong muốn. Bớt tức giận, lo âu và buồn bã. Tăng cảm nhận về giá trị bản thân và sự tự tin. Vượt qua nỗi sợ hãi, nghi ngờ bản thân và dao động tâm trí. Tránh căng thẳng và kiệt sức. Giấc ngủ và nghỉ ngơi tốt hơn Tăng cường khả năng kiểm soát cảm giác thèm ăn, từ bỏ các cơn nghiện . Tìm thấy bình yên và hạnh phúc trong giây phút hiện tại. Phát triển sự thấu cảm. Cải thiện các mối quan hệ . Tìm ra câu trả lời cho các câu hỏi và quyết định quan trọng. Quanh đây chẳng có rừng thì phải làm sao? Bạn có thể thực hành Tắm Rừng trong bất kỳ không gian thiên nhiên an toàn nào. Các nguyên tắc chính là đi bộ trong im lặng và chậm rãi . Sử dụng các giác quan của bạn để tìm kiếm những điều trong tự nhiên mang lại cho bạn sự bình yên và hạnh phúc. Thông qua các hoạt động kết nối thiên nhiên và các bài tập về cảm giác, bạn có thể thay đổi tâm trạng và mức năng lượng của mình, mang tới hàng loạt những lợi ích. Thời gian khuyến nghị thực hành Tắm Rừng là ít nhất 2 giờ một tuần. CÁC GIAI ĐOẠN CỦA TÂM TRÍ KHI TẮM RỪNG Chú ý: Người mới thực hành và trẻ nhỏ bắt đầu với các hoạt động đơn giản là tập trung vào các vật thể trong tự nhiên để thu hút sự chú ý và làm chúng ta chậm lại. Bằng cách định hướng và kiểm soát sự chú ý của mình, chúng ta đang rèn luyện khả năng kiểm soát dòng suy nghĩ và cảm xúc. Nhận thức: Một khi có thể đạt đến trạng thái tâm trí bình tĩnh hơn, chúng ta có thể mở rộng nhận thức của mình. Trong rừng sâu, người ta có thể cảm nhận được chu kỳ biến đổi mà mọi sự sống đều trải qua. Những điều mà chúng ta đã từng là. Những thứ mà chúng ta sẽ trở thành. Giống như một hạt giống trong lòng đất. Như một đứa trẻ trong bụng mẹ. Nâng cao nhận thức là phát triển sự kết nối của ta với tất cả cuộc sống. Những câu trả lời: Tâm trí của chúng ta đã được nhận được sự nghỉ ngơi xứng đáng để có thể tự tái tạo nguồn năng lượng và đưa ra những giải pháp sáng tạo đáng ngạc nhiên. Nó bắt đầu hỏi những câu hỏi phù hợp hơn là chỉ đơn giản là tìm kiếm câu trả lời. Khu rừng cho ta ánh sáng để khơi dậy những hiểu biết và khám phá mới, giúp chúng ta hiểu sâu hơn về cuộc sống. Đây là bước khởi đầu của một cuộc hành trình khám phá bản thân. Không phải ai cũng có thể tìm tới một khu rừng ngay phía sau nhà mình. Trên thực tế, hầu hết những người sống và làm việc ở các thành phố sẽ phải đi lại một khoảng khá xa để đến gần rừng. Nhưng thiên nhiên là tất cả xung quanh chúng ta. Bạn có thể cân nhắc thử tắm cây và các bài tập giác quan ở bất kỳ công viên đô thị nào gần bạn. Đối với những người không thể ra ngoài công viên đô thị, hoặc bị hạn chế do khuyết tật, các hoạt động trị liệu thiên nhiên dựa trên giác quan có thể được thực hiện ngay cả trong khuôn viên ngôi nhà của họ. Chỉ cần mang các yếu tố của thiên nhiên vào trong nhà. Bạn có thể sử dụng sự sáng tạo của mình để xây dựng sự kết nối thiên nhiên ngay cả trong một khu vực kín. Tắm Rừng có tác dụng tốt nhất như một hình thức phòng ngừa và là một cách để duy trì một tinh thần và thể chất khỏe mạnh. Nó không phải là giải pháp thay thế cho lời khuyên y tế chuyên nghiệp hoặc tư vấn cho những người có tình trạng bệnh nghiêm trọng. Tuy nhiên, với sự đồng hành của một nhà trị liệu được đào tạo, liệu pháp Tắm Rừng có thể là một phần quan trọng trong quá trình điều trị cũng như phục hồi. Nhiều người đã tiếp tục trở lại sau một lần “tiếp xúc” với rừng (Iwasaki, 2019). Việc tắm trong rừng đã cho thấy kết quả khả quan ở đa dạng nhóm tuổi - từ trẻ em đến người già. Nó cực kỳ hữu ích cho các bậc cha mẹ cũng như các những người làm việc trong môi trường công sở. Khi được sử dụng như một chương trình phúc lợi của công ty, việc tắm trong rừng có thể giúp tái tạo năng lượng cho nhân viên, đào tạo nhân sự mới và quản trị sức khỏe tâm thần. Tuy nhiên, như GS.TS Iwao Uehara chỉ ra, nó có thể không hiệu quả đối với những người cảm thấy không thoải mái khi ở ngoài trời. Lợi ích của Tắm Rừng Sức khỏe tinh thần của chúng ta là một món quà vô cùng quý giá. Đối với hầu hết mọi người, giá trị thực của tâm trí chỉ trở nên rõ ràng khi mọi thứ sụp đổ. Khi một người bị ảnh hưởng bởi bất kỳ vấn đề sức khỏe tâm thần nào, con đường để hồi phục có thể mất rất nhiều thời gian, công sức và tiền bạc. Tìm kiếm sự giúp đỡ và hướng dẫn phù hợp không phải là điều dễ dàng và hơn hết là vẫn còn rất nhiều sự kỳ thị của xã hội đối với các rối loạn tinh thần. Tắm Rừng là một phương pháp đã được thử nghiệm qua thời gian. Phần lớn quá trình tiến hóa của loài người đã diễn ra trong tự nhiên. Kết nối với thiên nhiên là một hành vi mang tính bản năng và in dấu trong mã gen di truyền của chúng ta. Chỉ trong khoảng 200 năm qua, chúng ta đã giảm bớt sự tương tác của mình với các hoạt động ngoài trời. Trở về thiên nhiên có thể đưa chúng ta đến trạng thái nâng cao nhận thức giác quan và một cảm giác bình an tỉnh thức. Nó giống như cảm giác trở về nhà. Hòa bình và hạnh phúc sẽ tự khởi sinh. Câu chuyện của Nhật Bản dạy chúng ta rằng của cải vật chất và tiến bộ kinh tế là không đủ để tạo ra một cuộc sống khỏe mạnh, hạnh phúc . Để có được cuộc sống như vậy, người ta cần ưu tiên chính sức khỏe & hạnh phúc, hơn là theo đuổi vật chất và nỗ lực để đạt được một cuộc sống cân bằng. Và toàn bộ quá trình này sẽ mang lại cho cuộc sống một dáng hình tươi đẹp, bắt đầu bằng việc lắng nghe tâm trí của mình. Sau cùng, trạng thái Tâm sẽ định hình trạng thái sống của chúng ta.
3 điểm tái kết nối: giải pháp chống trầm cảm & lo âu
Trong cuốn sách gây kinh ngạc về bản chất của trầm cảm mang tên “Mất kết nối", tác giả Johann Hari đã chỉ ra 9 nguyên nhân thực sự dẫn đến tình trạng được xem là đại dịch tinh thần của thế kỷ 21. Trong đó, 6/9 là nguyên nhân đến từ sự mất kết nối: Với công việc và ý nghĩa của nó Với những người xung quanh Với những giá trị có ý nghĩa Với vị trí xã hội và sự tôn trọng Với thế giới tự nhiên Với một tương lai chắc chắn hoặc đầy hứa hẹn. Tin tốt là, chỉ cần chúng ta xác định được đúng nguyên nhân nằm ở đâu, thì ngay chỗ đó sẽ hiện lên giải pháp. Gói gọn lại từ chín điểm nói trên, chúng ta sẽ nhìn thấy được ba điểm lớn cần được cấp thiết tái kết nối: Quan hệ với con người chung quanh, thế giới tự nhiên và những giá trị tốt đẹp sâu thẳm bên trong mỗi người (sau đó nó sẽ biểu hiện ý nghĩa công việc, vị trí xã hội, cảm giác vững chắc về tương lai của bản thân…). Hãy thử cùng nhau suy ngẫm thêm về ba điểm kết nối này. 1. Tái kết nối với thiên nhiên Nếu không tĩnh lặng, thiên nhiên đối với ta đơn giản là “view đẹp", cảnh sắc bên ngoài, một giải pháp “sơ cứu cảm xúc" trong lúc quá bức bách, khổ đau. Thiên nhiên luôn là điểm nương tựa mà con người thường mong muốn tìm đến mỗi khi gặp khổ đau lớn. Như những đứa con sống ở thành thị tách biệt mỗi lần quá mệt mỏi sẽ về quê thăm bố mẹ, để được tận hưởng sự chăm sóc ngọt ngào, khoan dung hiếm có. Tương tự như vậy với những người con của Đất Mẹ: bản năng ai cũng muốn tìm về với người mẹ chung mỗi khi cần vỗ về, nuôi dưỡng. Thế nhưng sau một số chuyến đi, nhiều người tự chất vấn bản thân rằng: mình có đang “tìm về thiên nhiên" như một giải pháp để chạy trốn tạm thời vấn đề của mình không? Hay thực sự, ta đang đi để nhận nuôi dưỡng và yêu thương của người mẹ chung - Đất Mẹ? Có hay không, tuỳ thuộc vào nhiều yếu tố mà trong đó quan trọng nhất là những nút dừng tĩnh lặng để ta có thể nghe được tiếng gọi yêu thương của Đất Mẹ . Nếu không tĩnh lặng, thiên nhiên đối với ta đơn giản là “view đẹp", cảnh sắc bên ngoài, một giải pháp “sơ cứu cảm xúc" trong lúc quá bức bách, khổ đau. Người ta dễ có xu hướng đi, nói chuyện và hoạt động liên tục không ngừng nghỉ. Dù vui vẻ trong thoáng chốc, điểm tái kết nối với thế giới tự nhiên đã bị chuyển sang trọng tâm kết giao với người khác. Đó là mức độ trải nghiệm của phần đông hiện nay. Những bài học sâu sắc nhất về mối liên hệ với thiên nhiên đến từ những truyền thống trí tuệ cổ xưa: Thiên nhiên không phải là những gì “bên ngoài” ta mà còn ở ngay “bên trong” ta. Ta là con của Cha Trời Mẹ Đất như bao sinh vật khác. Ta không nằm trong trung tâm của thế giới tự nhiên, mà là một phần không thể tách rời với mạng lưới sự sống chung quanh. Trong xã hội hiện đại, chúng ta tách mình ra quá xa khỏi tự nhiên đến mức việc chạm chân xuống đất - vốn chỉ mới vài thế hệ trước còn là điều tự nhiên - thì nay trở thành một điều gì đó xa lạ, thậm chí thiếu an toàn với nhiều người. Thế nhưng cùng lúc đó, những người thử nghiệm các liệu pháp tự nhiên như: Tắm từng, Chạm Đất và các xúc chạm tự nhiên đơn luôn cảm nhận được sự hồi phục đáng kinh ngạc của sự sống bên trong mình. Đó đơn giản là vì, ta được “nối mạch” trở lại với ngọn nguồn sự sống vô biên mà vốn dĩ ta là một phần trong đó. Đây là một sự thật đã được khoa học chứng minh. Bản thân mình luôn chú trọng việc tạo ra những khoảng trống cho mỗi người và cho cả nhóm thông qua những bài tập được hướng dẫn cụ thể. Từ đó, mỗi người hay mỗi nhóm nhỏ có thể chuyển dịch từ việc: LÀM theo hướng dẫn → CẢM NHẬN tự thân → Tái KẾT NỐI thông qua TRẢI NGHIỆM trực tiếp. Mối dây liên hệ sâu sắc của mỗi người với mẹ thiên nhiên không nhất thiết phải được diễn đạt qua ngôn từ. 2. Tái kết nối với con người chung quanh “Hạnh phúc là gì?” - ai trong chúng ta có lẽ cũng từng đặt câu hỏi này cho chính mình. Thế nhưng, không phải ai cũng chiêm nghiệm đủ sâu để tự đưa ra định nghĩa cho riêng mình. Mà nếu như không làm rõ định nghĩa của riêng mình, 99% khả năng là chúng ta sẽ bị cuốn theo cuộc truy đuổi hạnh phúc theo chuẩn mực của nền văn hóa trọng vật chất. Trong hàng loạt các nghiên cứu khoa học xã hội quy mô về vấn đề này, luôn có một khía cạnh nổi bật được nhắc đến - khía cạnh của những gắn kết trong xã hội, cộng đồng. Định nghĩa sức khỏe của WHO cũng bao hàm sự thoả mãn về kết nối xã hội, bên cạnh sức khoẻ của riêng mỗi người. Sức khoẻ của chúng ta đơn giản là không hề tách rời nhau. Như nhà KHXH Brett Ford tóm tắt những kết luận chung: “Bạn càng nghĩ hạnh phúc là một điều có tính xã hội thì bạn càng trở nên tốt hơn.” Hàm nghĩa của điều này rất rộng. Ở phạm vi gia đình và bạn bè thân thiết, bạn đơn giản là sẽ có những thói quen và thái độ mang tính “trung bình cộng" của những người bạn hay tiếp xúc. Ở mức độ cao hơn, điều đó có nghĩa là bạn sẽ gia tăng khả năng hạnh phúc nếu vượt lên trên việc theo đuổi những mục tiêu chỉ phục vụ cá nhân mình, thay vào đó nỗ lực hướng đến đóng góp những lợi ích lớn hơn cho toàn bộ cộng đồng và xã hội. Lý thuyết rõ ràng là vậy, nhưng thực tế có thể không dễ dàng đối với những người đang trên hành trình học cách đóng góp, phụng sự. Một trong những nguyên nhân chúng ta có xu hướng tư duy theo hướng quan hệ nhân-quả tuyến tính: Phụng sự xã hội ĐỂ một ngày nào đó sau này, bạn đạt được gì đó cho bản thân (dù là được thừa nhận, được tôn trọng, “có phước" hay phát triển tâm linh v.v…). Những mong đợi đó có thể đạt được hoặc không. Năng lực thực thi có thể theo kịp những hoạch định hoặc không. Một khi còn có mong đợi về kết quả, thì còn dẫn đến thất vọng, so sánh và ức chế của những người cố gắng đóng vai “người tốt" hơn mức nội lực sẵn có. Nếu như chúng ta có thể cho đi đơn giản vì chính hành động đó cho ta niềm vui và cảm giác trọn vẹn? Nếu như không còn sợ hãi và lo âu đi kèm, ta có thể làm gì để góp phần vào việc chữa lành thế giới này? Nếu như ta không phải giải quyết các nỗi lo một mình mà có thể chung tay cùng tập thể, cách thức ta đang hành động sẽ thay đổi ra sao? Đó là một vài trong những câu hỏi chiêm nghiệm mà các Vòng tròn kết nối có thể cùng nhau tìm câu trả lời. Ít nhất thì khi được lắng nghe với sự hiện diện và thấu cảm sâu sắc, những thu hoạch tập thể luôn giúp từng người mở rộng góc nhìn của riêng mình. Hành động tốt đẹp và hiệu quả luôn đến từ sự mở rộng trong góc nhìn và trường năng lượng yêu thương. 3. Tái kết nối với những giá trị tốt đẹp bên trong mỗi người Trong một buổi cà phê với cô bạn cũ, mình được hỏi một câu thế này: “Nếu như trong các mảng Tiền bạc, Sự nghiệp, Sức khoẻ, Tình yêu, các mối quan hệ xã hội…bắt buộc có một mảng phải hy sinh để những mảng kia được giữ vững, cô sẵn sàng hy sinh điều gì?”. Mình trả lời đó là “Tiền bạc - hiển nhiên rồi!”. Bạn mình đặt nghi vấn: “Tôi đã hỏi rất nhiều người và ai cũng nói sẵn sàng hy sinh tiền bạc. Thế nhưng, vì sao thời gian hầu hết chúng ta dành cho việc kiếm tiền lại đang nhiều nhất?”. Câu hỏi này khiến cả hai đều ngồi trầm ngâm trước mâu thuẫn phũ phàng của con người hiện đại… Mình tin rằng, thẳm sâu bên trong mỗi người đều hiểu rằng ta không thể truy cầu hạnh phúc bền vững thông qua tích cóp vật chất và thành tựu bên ngoài. Mỗi người đều có một vài việc nào đó mà có thể mang lại hạnh phúc nội tại cho họ ngay trong lúc làm, thay vì phải đợi đến một kết quả sau cùng. Nhưng tâm trí của chúng ta chứa quá nhiều “phần mềm chạy ngầm" - những niềm tin được hình thành và củng cố từ hàng ngàn thông điệp của chủ nghĩa tiêu thụ. Những niềm tin đó khiến chúng ta không bao giờ thấy mình đủ tốt, và giải pháp để tốt hơn lên là làm việc nhiều hơn để có nhiều tích cóp hơn, và tích cóp rồi thì ra ngoài kia và mua sắm những giải pháp hứa hẹn sẽ giải quyết các vấn đề nảy sinh từ chính quá trình tích cóp đó. Những niềm tin đó nói rằng ta sẽ có “tự do" thông qua một lượng tài sản nào đó gom cho mình, thay vì giá trị mà ta trao tặng lại cho mọi người và cho thế giới…Những điều được lặp đi lặp lại, cho dù đúng hay sai, đều trở thành “thực tế" của một người, điều khiển cách họ sống. Đức Phật có dạy về 4 loại “thức ăn": Thức ăn qua đường miệng (Đoạn thực) Thức ăn qua các giác quan (Xúc thực) Những mong ước & chí nguyện sâu sắc nhất trong mỗi người (Tư niệm thực) Tâm thức cộng đồng và của môi trường ta đang sống lên tâm thức của ta (Thức thực) Rất nhiều người chúng ta đã mất kết nối đối với dưỡng chất của loại thức ăn thứ 3. Trong khi, lịch sử ghi nhận rằng các thánh nhân, hiền triết, những con người lỗi lạc…đã nuôi dưỡng mình chủ yếu bằng loại thức ăn thứ ba. Nó có sức nuôi dưỡng lớn đến mức loại thứ nhất và thứ hai trở nên cực kỳ đạm bạc, đến mức tối thiểu. Nó thúc đẩy những con người tưởng như nhỏ bé nhất, có xuất phát điểm thấp nhất vươn lên không ngừng và để lại những di sản tinh thần cho lớn cho nhân loại. Với bản thân mình, đây là điểm nương tựa để quay về mỗi lần nhận ra bản thân đang chán chường, ỳ trệ, không còn cảm thấy cuộc sống nhiều ý nghĩa. Để nguồn dinh dưỡng này hiện lên rõ ràng và có sức mạnh chuyển hoá nội tâm thực thụ, mỗi người chúng ta hãy hỏi lòng thật kỹ: Điều gì khi được làm, dù đời sống có đạm bạc ta biết mình vẫn sẽ hạnh phúc? Di sản ta muốn để lại sau khi ra đi là gì? Ta muốn trao lại cho con cháu mình một hành tinh như thế nào? …. Chưa thấy câu trả lời ngay cũng không sao. Đặt được câu hỏi đúng đã giúp ta mở rộng góc nhìn và liên tục quan sát, liên tục mở lòng đón nhận. Sống với những câu hỏi như vậy là sống với một công án thiền. Câu trả lời rồi sẽ đến thông qua thời gian và trải nghiệm. Còn một khi câu trả lời đã đến, đó sẽ là một món quà to lớn. Mỗi sáng thức dậy, nhớ đến điều đó thì tự khắc cơ thể ta ngập tràn sức sống. Ta liền mỉm cười với 24h sắp tới.